AAAA+
42-224 Częstochowa
ul. Michałowskiego 32
34 322 22 50
Logopedia

Zapraszamy do kontaktu logopeda.mp15@gmail.com

Terapia logopedyczna 29.06.2020 - 30.06.2020

https://wordwall.net/pl/resource/1234287/logopedia/sycz%c4%85ce-szumi%c4%85ce-zdania

 

https://wordwall.net/pl/resource/1436856/logopedia/znajd%c5%ba-par%c4%99-g%c5%82oska-cz

================================================================================================================================

Terapia logopedyczna 22.06.2020 - 26.06.2020

Trudne wierszyki łamiące języki

Bzyg

Bzyczy bzyg znad Bzury zbzikowane bzdury,

bzyczy bzdury, bzdurstwa bzdurzy

i nad Bzurą w bzach bajdurzy, bzyczy bzdury,

bzdurnie bzyka, bo zbzikował i ma bzika!

 

Chrząszcz

Chrząszcz brzmi w trzcinie w Szczebrzeszynie,
W szczękach chrząszcza trzeszczy miąższ,
Czcza szczypawka czka w Szczecinie,
Chrząszcza szczudłem przechrzcił wąż,
Strząsa skrzydła z dżdżu,
A trzmiel w puszczy, tuż przy Pszczynie,
Straszny wszczyna szum.

 

Hasał huczek

Hasał huczek z tłuczkiem wnuczka
i niechcący huknął żuczka.
Ale heca… – wnuczek mruknął
i z hurkotem w hełm się stuknął.
Leży żuczek, leży wnuczek,
a pomiędzy nimi tłuczek.
Stąd dla huczka jest nauczka,
by nie hasać z tłuczkiem wnuczka.

 

Jerzy

Leży Jerzy na wieży i nie wierzy,

że na drugiej wieży leży drugi Jerzy.
Leży Jerzy na wieży i nie wierzy,

że leży na wieży.
Leży Jerzy obok wieży i nie wierzy,

że na wieży jeszcze jeden leży Jerzy.
Leży Jerzy koło wieży i nie wierzy,

że na wieży leży gniazdo nietoperzy.

 

Wyliczanka

Idę, nos trę, kra krę mija,

tu lis ma norę, sarna tor mija.
Kra krę mija. Lis ma norę, kret ma ryja.

Idę i nos trę. Omijam tę krę.

Nie idę tym torem, bo tu lis ma norę.
Kra krę omija. Kret ma ryja.

Tu lis ma norę. Ominę ten tor.

A ja nos trę.

 

Lalka Alki

Alka-alka-alka,
to jest Alki lalka.
Alki-alki-alki,
a to domek lalki.
Alko-alko-alko,
domek ten ma balkon.
Alke-alke-alke,
sadza Alka lalkę
w domku na balkonie
i się śmieje do niej.

 

 

O Michałku

Ałke-ałke-ałke,
miał Michałek chałkę.
Ałka-ałka-ałka,
sucha była chałka,
a Michałek chałki
jadł wielkie kawałki,
ałką-ałką-ałką,
i się zapchał chałką.
Za sucha ta chałka
była dla Michałka!

 

Kleszcze

Po leśnej ścieżce 
wędrują kleszcze. 
Mają te kleszcze 
miny złowieszcze 
bo nic od rana 
nie jadły jeszcze. 
Do tego ciągle 
padają deszcze, 
więc ich ciałami 
wstrząsają dreszcze 
i z głodu mają 
oczu wytrzeszcze. 
Sporo tych nieszczęść 
spadło na kleszcze. 

 

 

POCZMISTRZ

Raz poczciwy poczmistrz z Tczewa
Na czczo ćwiczył kroki cza-czy!
Ludzi tłum pod pocztą czekał, 
Cza-czę w Tczewie chciał zobaczyć. 

Lecz to była czcza nadzieja, 
Poczmistrz na czczo kroki mylił. 
Zamiast cza-czy tańczył hip-hop, 
Choćby nie wiem jak się silił!

 

PUSZCZYK W PUSZCZY

Pośród gęstych chaszczy w puszczy

puszczykowi puch się łuszczy –

gdy się puszczyk troszkę ruszy,

zaraz puszkiem wokół prószy!

Puszczyk z żalu głośno piszczy:

- Ależ mi się pyszczek błyszczy!

Teraz kurze pierze taszczy,

żeby przykryć błysk na paszczy.

 

W KRZACZKACH

Taczka, czajnik i trzepaczka

tańczą cza – czę w rzadkich krzaczkach.

A zza krzaczków brodacz w czapce

przypatruje się tej paczce.

- Czajnik?! Taczka?! I trzepaczka?! –

zaskoczony brodacz zaczkał.

Ściągnął czapkę z czarnych loczków,

ciut przyczesał kłaczki z boczku,

Włożył fraczek, chwycił pniaczek

i zatańczył z pniaczkiem cza – czę.

 

SUSZARKA

Suszy szympans szarawary.

- Susz, susz – szepce do suszary.

Lecz suszarka suszyć nie chce.

Więc ją szympans szczypie, łechce,

wrzeszczy na nią, szarpie sznur…

A suszarka szumi: – Gburrrrrrrrr!

I jak? Wiedziałam, że sobie poradzisz!

 

TRZNADLE

W krzakach rzekł do trznadla trznadel:

– Możesz mi pożyczyć szpadel?

Muszę nim przetrzebić chaszcze,

bo w nich straszą straszne paszcze.

Odrzekł na to drugi trznadel:

– Niepotrzebny, trznadlu, szpadel!

Gdy wytrzeszczysz oczy w chaszczach,

z krzykiem pierzchnie każda paszcza!

 

SZCZENIAK

W gąszczu szczawiu we Wrzeszczu

klaszczą kleszcze na deszczu,

szczeka szczeniak w Szczuczynie,

szepcze szczygieł w szczelinie,

piszczy pszczoła pod Pszczyną,

świszcze świerszcz pod leszczyną,

a trzy pliszki i liszka

taszczą płaszcze w Szypliszkach.

 

Muszka

Mała muszka spod Łopuszki
Chciała mieć różowe nóżki,
Różdżką nóżki czarowała,
Lecz wciąż nóżki czarne miała.
- Po cóż czary, moja muszko?
Ruszże móżdżkiem, a nie różdżką!
Wyrzuć wreszcie różdżkę wróżki
I unurzaj w różu nóżki.

 


 

CZAROWNICA I ŻABA

Szlocha szpetna czarownica
Pod Nieświeżem nad rzeczułką
I do żaby tak przemawia,
Czule ją całując w czółko:
- Moja żabo ! Co za czasy!
Świat już przestał wierzyć w czary!
Nikt nie wierzy w czarownice!
Nikt nie daje czarom wiary!
Jak świat długi i szeroki,
Od Anina do Zubrzycy,
Nikt już nawet nie chce słyszeć
O wyczynach czarownicy!
A ja przecież byłam świetna!
Od tej z Kiekrza byłam lepsza,
Bo rycerza z Woroneża,
Przemieniłam w jeżozwierza!
Na to żaba jak nie wrzaśnie:
- Sprzykrzył mi się los zwierzęcia!
Zamiast szlochać i narzekać
Przemień mnie z powrotem w księcia!

 Warzy żaba smar 

Warzy żaba smar, pełen smaru gar,
Z wnętrza gara bucha para,
Z pieca bucha żar,
Smar jest w garze,
Gar na żarze,
Wrze na żarze smar.

Szczepan Szczygieł

Szczepan Szczygieł z Grzmiących Bystrzyc
Przed chrzcinami chciał się przystrzyc.
Sam się strzyc nie przywykł wszakże,
Więc do szwagra skoczył: „Szwagrze!
Szwagrze, ostrzyż mnie choć krzynę,
Gdyż mam chrzciny za godzinę!”
„Nic prostszego! – szwagier na to.
Żono! Brzytwę daj szczerbatą!
W rżysko będzie strzechę szczygła,
Ta szczerbata brzytwa strzygła!”
Usłyszawszy straszną wieść,
Szczepan Szczygieł wrzasnął: „Cześć!”
I przez rzekę poza szosą
Niestrzyżony prysnął w proso.

 Dwie szczypawki

Jedna szczypawka drugiej szczypawce,
Opowiadała bajki na trawce,
Obok usiadły dwa małe świerszcze,
Mówiły łaaadnie prosiły jeszcze.

 Żaba i żuk

Duża żaba nad kałużą napotkała żuka,
Żuk na nóżki włożył buty obcasami stukał,
Nad kałużą podskakiwał, żółte buty pokazywał,
Aż je usmarował błotem, Oj co było potem …

Kaczka 

Mieszkała kaczka w zaschniętej beczce,
Klucze od domu nosiła w teczce,
Aż raz zgubiła klucze od beczki,
Bo nie zaszyła dziury w dnie teczki.
Zamknięte przed nią mieszkanie kacze,
Przyszła, stanęła, szlocha i płacze.
Ty także możesz zgubić książeczki ,
Gdy nie załatasz dziury w dnie teczki.

 O kruku

W kawiarni pod parasolem
Z ogromnego rabarbaru
Kruk rozgrzewał się herbatą
Ze srebrnego samowaru,
Kran odkręcał srebrnym kurkiem
Bursztynowy płyn lał ciurkiem.

 

 

Żur kucharza

Warzy kucharz żuru gar,
żarzy się pod garem żar,
Żur się warzy, żar się żarzy,
A na ruszcie stek się smaży.
Rośnie sterta naleśników
Przyrządzanych przez kuchcików.

 

Szczypawka

Usiadła szczypawka na skrzypie
I skrzyp szczypcami szczypie,
Szczypie też szyszki i szczawie,
I szczyptę zeschłych źdźbeł w trawie,
Znalazłszy w szuwarach zbóż krzynę
Zrobiła z nich sobie pierzynę.

 

Ślub ślimaka

Ćmy ściskają szczawiu liść!
Ślub ślimaka święćmy dziś!
Świergot szczygli lśni na wiśni,
Pasikonik skrzypce czyści.

 

Szachy 

Krzyś z kolegą chciał grać w szachy,
Zbijał króla, strzelał gafy,
Wieżą ruszał wciąż bez granic,
Lecz zasady gry miał za nic.
Więc kolega sobie mruczy:
- Czy on zasad się nauczy?
Już powinien to zrozumieć,
Że grać w szachy trzeba umieć.

 

Szczeżuja 

Szczeżuja strzeże swych szczegółów
Co delikatnym mięskiem są,
Wciskała się w skorupki gąszcz
Bo szczupak szczerzył ostry ząb.

 

Jaka głoska się chowa w wierszu? 

Muszka i myszka,
Pszczółka i Pszczyna
I troszkę traszka,
Ale nie pchła.
Staszek i Leszek,
Na pewno Szymon,
Tę tajemnicę tajemnie zna.
Kaszka i blaszka,
Szczotka i baszta,
Sznurek w szpargałach
I w płaszczu szwy,
Teraz na pewno już odgadniesz,
Ta tajemnica to przecież „sz”.

 

Byczki

W trzęsawisku trzeszczą trzciny

Trzmiel trze w Trzciance trzy trzmieliny

A trzy byczki znad Trzebyczki

Z trzaskiem trzepią trzy trzewiczki.

 

Dżdżownica

Dżdżystą porą,
Mokrym polem,
Szła dżdżownica z parasolem.
Drżąca szła
W ten cichy dzień
I w słoiku niosła dżem.
Bo cóż robić
W dżdżysty dzień?
Więc najlepiej jadać dżem,
Albo w parasola cieniu
Drzemać przy słoiku dżemu.

 

Nasza kąpiel

Miała praczka kaczkę małą
Kaczkę całą śnieżnobiałą
Ubłociła kaczka piórka
Chodzi sobie szarobura
Załamała ręce praczka
Jaka brudna moja kaczka
Wezmę kaczkę wnet nad rzeczkę
I przepiorę ją troszeczkę
Kaczka w rzeczkę dała nura
Zostaw praczko moje pióra
Pozwól by się wypluskała
A znów będę śnieżnobiała.

„SUSZARKA”

Suszy szympans szarawary.
- Susz, susz – szepce do suszary.
Lecz suszarka suszyć nie chce.
Więc ją szympans szczypie, łechce,
wrzeszczy na nią, szarpie sznur…
A suszarka szumi: – Gburrrrrrrrr!
I jak? Wiedziałam, że sobie poradzisz!

 

GRZECZNA DAMA

Grzecznej damie, tuż nad uchem,

brzuchomówca brzęczał brzuchem –

brzdęk, brzdęk! brzdąkał na gitarze,

niczym dżezmen grał na tarze,

bzyczał jak na wiolonczeli

i brzmiał niczym trzódka trzmieli,

skrzypiał wdzięcznie jak skrzypeczki

i podzwaniał jak dzwoneczki.

Grzeczna dama oburzona,

rzekła strasznie obrażona:

– Uhu-huhu! Uhu-huhu!

Ależ panu burczy w brzuchu!

 

Deszczyk

Szumi, szumi drobny deszczyk.
Płacze, płacze kapuśniaczek.
A nasz kasztan szumi, szumi,
kiedyż ja wiosnę zobaczę.
Już niedługo po przylaszczki
w las popędzi Jaś z Bartoszkiem.
Szumi, szumi drobny deszczyk,
Będzie wiosna, jeszcze troszkę.
Szpak szczebiocze na kasztanie,
Ciesz się, ciesz się, że deszcz pada.
Taki deszczyk dla kasztana
Jest jak pyszna lemoniada.

Utrwalenie głosek w tekstach


„Znaki”
 głoska „z” w tekstach

Obok jezdni znaki stają
I zadanie wspólne mają:
Zaplanować jazdę tak,
By kolizji było brak.
Zakręt, zebra, zakaz wjazdu,
Obserwują ruch pojazdu.

„Sowa”
 utrwalenie głoski” „w” w tekstach

Poważna, odważna sowa
W wysokim lesie się chowa.
W noc na łowy wylatuje,
W dzień się w drzewie wyleguje.

„Szary szarak”
 utrwalanie głoski „sz” w sylabach i tekstach

Szarak szary sza, sza, sza
Szare futro, uszy ma.
Szu, szumi woda,
Sze, szeleści krzak,
Szarak umyka cicho, jak szpak

„Szymek – Szarodymek”
utrwalanie głoski „sz” w tekstach

Oto Szymek Szarodymek.
A to Szymka kotek Puszek
I jego szary kłębuszek.
A pod szafą myszka
I szynki okruszek.
Puszek szuka myszki,
A myszka okruszka,
A Szymek szuka
Szarego kłębuszka.

 

„Gruszki i muszelki”
 utrwalanie głoski „sz” w sylabach i wyrazach

SZA, SZA, Szymek ma,
SZE, SZE, muszle dwie
SZY, SZY gruszki trzy
SZU, SZU, wpadły mu
SZO, SZO, aż na dno
Do koszyka szarego.

 „Koszyk Szymka”
 różnicowanie głosek trzech szeregów

U Szymka w koszyku
pyszności bez liku.
Mieszka tam szczypiorek z gruszką
I szpinak wraz z białą pietruszką.
Zielony groszek z puszki
I przepyszne pączuszki.
Szymek to wielki łakomczuszek,
Zjadł wszystko i boli go brzuszek.

„Osioł”  
usprawnianie warg i utrwalanie sylaby „sio”

Był kiedyś osioł siodłaty
Śmieszny, bo w siwe łaty.
W kurniku się osioł wychował
Kur mowę opanował.
Na próżno wszyscy się wysilali
I oślej mowy go nauczali.
Prosiła go gosposia: „Osiołku, i – o, i –o”,
Lecz osioł odpowiadał: „ A sio, a sio, a sio”.
Przynosił Tosiek siano: „ Osiołku, i –o, i –o”,
A osioł powtarzał uparcie: „A sio, a sio, a sio”.
Basia siekała mu sieczkę: „ Osiołku, i –o, i –o”,
A osioł wciąż odpowiadał: „ A sio, a sio, a sio”.
Prosiły go gęsi i rysie, prosiaki oraz misie:
„Osiołku, i –o, i –o”.
Osioł uparcie swoje: „ A sio, a sio, a sio”.
Silili się nie na żarty,
Lecz osioł był uparty,
Aż wreszcie zrezygnowali i osła przedrzeźniali:
„ A sio, a sio, a sio”
A osioł spojrzał leniwie
I ryknął do nich złośliwie:
„ Znudziło mi się to, i –o, i –o, i –o”.


„Skrzynia”
 różnicowanie głosek szumiących i syczących

W skrzyni skarbów dużo leży,
Każdy po nie chętnie bieży.
Szymek, Leszek i Bożena,
Przemek, Błażej i Marzenka.
Trzy bursztyny, broszki trzy,
Naszyjniki i krzyżyki
Wszyscy skrzynię otwierają
Różnych skarbów w niej szukają.

„Kot i myszka”
 utrwalanie grupy spółgłoskowej „ dr”

Myszka jedna mała – DRAP, DRAP, DRAP, DRAP, DRAP
Na płot się wdrapała – DRAP, DRAP, DRAP, DRAP, DRAP
Za nią stary kot – DRAP, DRAP, DRAP, DRAP, DRAP
Wdrapał się na płot – DRAP, DRAP, DRAP, DRAP, DRAP
A za kotem pies Agatki – DRAP, DRAP, DRAP, DRAP, DRAP
Cały w drobne białe łatki – DRAP, DRAP, DRAP, DRAP, DRAP

„Deszczyk”  
tekst logorytmiczny utrwalający grupę spółgłoskową: „szcz”

Deszczyk kropi, deszczyk mży,
Człapią w deszczu żuczki trzy.
Po kałużach: CZŁAP, CZŁAP, CZŁAP
Woda pluszcze: SZLAP, SZLAP, SZLAP


„Deszczyk”  
piosenka logorytmiczna do utrwalania głoski „sz” w izolacji

Deszczyk pada KAP, KAP, KAP
Ty kropelkę ŁAP, ŁAP, ŁAP.
Woda szumi SZ……, SZ……, SZ…..
Do kałuży wpadłe(a)ś ty ( szumi kolejno każde dziecko)
 

Ćwiczenia oddechowe zwierającego pierścienia gardłowego z uwzględnieniem wdechu i wydechu:

- chrząkanie,
- zatrzymywanie powietrza w jamie ustnej, tzw. balonik,
- ćwiczymy tzw. balonik z wysuniętym językiem między wargami,
- picie przez słomkę różnych płynów,
- wciąganie przez słomkę – przytrzymywanie drobnych kawałków papieru, waty
i przenoszenie ich na inne miejsce,
- ziewanie,
- ziewanie ciche połączone z wymawianiem samogłoski „a”,
- gwizdanie,
- chrapanie podczas wdechu i wydechu,
- kaszlenie z językiem wysuniętym na zewnątrz jamy ustnej,
- oddychanie: wdech przez nos, wydech przez usta,
- zaciśnięty nos: wdech i wydech ustami,
- gęganie jak gąska przy szeroko otwartych ustach i leżącym przy dolnych siekaczach języku,
- chuchanie,
- parskanie wargami,
- płukanie gardła,
- wciąganie powietrza i jednoczesne przysysanie lekkiego kubeczka,
- śmiejemy się: ha ha, ho ho, he he, hi hi,
- wymawianie głosek nosowych i samogłosek (am, an; am – ma; an – na; itd.)

Kolejność ćwiczonych samogłosek:
a, o, e, u, y, i
ustna realizacja samogłosek – wymawianie na lusterko tak, aby pokryło się parą.
Najtrudniejsze do ustnej realizacji są: i, y, u ( przy nich najmocniej musi być zwarty pierścień gardłowy).

 

GŁOSKA SZ
Nagłos (początek) wyrazu

Kraciasta plansza.
Tam jak na dłoni, jest król, królowa
I para koni.
 (szachy)

Takie drzwi, jak do mieszkania,
Lecz mieszkają w niej ubrania.
 (szafa)

Długi, wełniany,
Na szyję zakładany.
(szalik)

Odważna roślina, po górach się wspina.
Szare i włochate ma listki i kwiatek.
(szarotka)

Żeby było ci wygodnie,
Przypnij sobie nimi spodnie!
(szelki)

W jakim budynku, kto mi odpowie –
Są uczennice i uczniowie?
 (szkoła)

Czerwona kredka po ustach skacze.
Gdy cię mama pocałuje, zostawi znaczek.
(szminka)

Worek mąki, paczkę książek –
każdy bagaż szybko zwiążę.
 (sznurek)

Nóżki mają ostre, cienkie, główki malusieńkie.
A potrzebne są krawcowej, gdy szyje sukienkę.
 (szpilki)

Zjadana na obiad zielona jarzynka.
Jedni jej nie lubią, iInnym cieknie ślinka.
(szpinak)

 

To taki przedmiot – czy wiecie dzieci? –
Na który Kasia zamiecie śmieci.
 (szufelka)

Dopóki w stole siedzi ukryta, czy w niej porządek – rzadko kto pyta.
Gdy ją wysuniesz, choć do połowy, widać: bałagan, czy ład wzorowy.
(szuflada)

Smaczna to odmiana mięsa.
W sklepie kroi ją maszynka.
Zjadamy ją na śniadanie.
Lubicie ją? To jest  …
(szynka)

Wietrzyk mną kolebie, a gdy spadnę z drzewa,
Dookoła sosny nasionka rozsiewam
 (szyszka)

Śródgłos (środek) wyrazu

(wykaz uwzględnia zapis fonetyczny – głoska „ż” przed głoską bezdźwięczną traci dźwięczność, np.: „pokrzywa” – czytamy „pokszywa”)

Morze wyrzuca złote kamyki.
Zrobię z nich broszki i naszyjniki.
 (bursztyny)

Gdy mama gotuje, to często na brzuszek
Zakłada kolorowy …
 (fartuszek)

Jakie obuwie do tego służy,
Żebyś mógł nie zmoczyć nóg w kałuży?
 (kalosze)

Zielony, okrągły jeżyk, kolczasty na ścieżce leży.
A obok – drugi – brzdęk!
Upadł i pękł.
W środku – kulka malutka,
Jak piłka krasnoludka!
(kasztan)

 Spadłem nagle z drzewa, leżę na trawniku.
W brązowej koszulce, w kolczastym płaszczyku.
 (kasztan)

Nosi we mnie mały Jurek portmonetkę, chustkę, sznurek...
Gumkę, gwoździe, nici zwoje, oraz inne skarby swoje.
 (kieszeń)

Jaka to dziewczynka ma roboty wiele,
A na wielkim balu gubi pantofelek?
 (kopciuszek)

Gdy idę do sadu, pusty w ręku niosę.
Gdy do domu wracam, niosę w nim owoce.
 (koszyk)

Pełno na niej czarnych liter już na pierwszej stronie.
Wiele rzeczy się nauczę, gdy ją wezmę w dłonie.
(książka)

Te złote – lubią nosić panie.
Papierowe – choinka dostanie.
 (łańcuszki)

Zawsze ma poduszkę, kołdrę, prześcieradło,
Ale samo nigdy do snu się nie kładło.
(łóżko)

Gra się niby na pianinie, bo i ona ma klawisze.
Lecz melodia z niej nie płynie, tylko stuk. Gdy stuka – pisze.
(maszyna do pisania)

Morze na brzeg wyrzuciło, lecz ślimaka w niej nie było.
 (muszelka)

Ma długi ogonek, oczka jak paciorki
gdy zobaczy kota, ucieka do norki.
 (myszka)

Kolorowej marchwi koleżanka blada.
Tobie nie smakuje, a zając ją zjada!
(pietruszka)

To jest zagadka niezwykle prosta:
Jakie warzywo jest marchewki siostrą?
(pietruszka)

Gdy gwiazdy nocą rozświetlą ciszę,
Pod głową leży w poszewce świeżej.
(poduszka)

Rośnie pod płotem na straży, choć zimna, to cię oparzy!
 (pokrzywa)

Pukają do okienka I proszą o ziarenka.
O ziarenka, okruszyny, bo są głodne podczas zimy.
(ptaszki)

W jakim to domku przed podróżą
Musi się spotkać listów dużo?
(skrzynka pocztowa)

Listu nie zaniesiesz sam. chętnie połknę go,
mniam, mniam!
(skrzynka pocztowa)

Ludzie je mają z obu stron głowy,
Z obu stron łowią dźwięki, rozmowy...
A zając ma je wyżej i jeszcze nimi strzyże!
 (uszy)

Mały samolocik nad trzcinami lata.
Modrymi skrzydłami fale rzek omiata.
(ważka)

Po przyjściu do mieszkania wieszamy na nim ubrania
 (wieszak)

Wiesz, jak się nazywa skorupka od jajek,
Co na cacka choinkowe świetnie się nadaje?
 (wydmuszka)

Może być gładki, w linie i w kratki.
Ma wiele kartek i dwie okładki.
 (zeszyt)

Wygłos (koniec) wyrazu

(wykaz uwzględnia zapis fonetyczny – głoska „ż” na końcu wyrazu traci dźwięczność, np.: „jeż” – czytamy „jesz”.)

Choć nie szyję nic, jak wiecie,
Pełno igieł mam na grzbiecie.
(jeż)

Nie jest kotem, a bez strachu po spadzistym chodzi dachu.
Czarne ręce ma i twarz i ty go na pewno znasz.
(kominiarz)

Dźwiga miotłę, szczotkę, sznur – i kominy szur, szur, szur,
Czyści na wszystkie strony.
O, już sadzą pobrudzony!
 (kominiarz)

Bardzo prosi wszystkie dzieci, by do niego wrzucać śmieci!
 (kosz)

Biała bluza, spodnie białe, ubielone ręce całe.
Nawet czapka biała też. kto to jest, czy już wiesz?
 (kucharz)

Z wielką torbą chodzi co dzień, przy pogodzie, niepogodzie.
Czekaj go, gdy listu chcesz. kto to jest, czy już wiesz?
(listonosz)

Jestem ze stali, drewnianą rączkę mi dali.
I to wiedzieć wam potrzeba, służę do krojenia chleba.
 (nóż)

Cicho pełznie w trawie, pręży się i zwija.
Podobny do żmii, ale to nie żmija.
 (wąż)

GŁOSKA Ż

Nagłos (początek) wyrazu

Te z krzaków lubią psi ogon.
W ubraniach – zapinać mogą.
 (rzepy)

Mały krasnoludku, wyrosłeś w ogródku.
Jesteś smakołyczek, choć szczypiesz w języczek!
 (rzodkiewka)

Co to za panienka? Zielona sukienka,
Bielutki żabocik, wytrzeszczone oczy.
Gdy się do niej zbliżysz, wnet do wody wskoczy.
 (żaba)

Przedmiot potrzebny, chociaż nieduży –
do prasowania bielizny służy.
 (żelazko)

Choć posiada pancerz, wcale nie wojuje.
Choć ma cztery nogi, wolno spaceruje.
(żółw)

Na żółtej skórze cętki brązowe.
A długa szyja unosi głowę.
(żyrafa)

Śródgłos (środek) wyrazu

Nadciągnęły ciężkie chmury, zasłoniły słońce złote.
Wiatr się zerwał, porwał liście, słychać już, co będzie potem.
(burza, grzmot)

Ma blisko ziemi mocny pień, i daje wszystkim miły cień.
 (drzewo)

Nie rządzi – choć zawsze w koronie.
Jesienią – w złotej,
Zimą w białej,
Wiosną i latem – w zielonej.
 (drzewo)

Do mleka – kubeczek,
Do herbaty – szklanka.
Do kawy najlepsza mała.....  (filiżanka)

Chociaż mam zęby niczego nie jadam.
Tylko splątane włosy układam.
(grzebień)

Ma zęby, nie gryzie wcale.
Nie fryzjer, a trudni się czesaniem..
 (grzebień)

Ma on nóżkę, nie ma buta, ma kapelusz, nie ma głowy.
Czasem gorzki i trujący, czasem smaczny jest o zdrowy.
(grzyb)

Wiemy doskonale, co to za korale.
Lecą do nich wróble, szpaki,
Na obiad nie byle jaki.
(jarzębina)

Gdy w górę popatrzysz, zobaczysz go w dali.
Raz wygląda jak bułeczka, a raz jak rogalik!
 (księżyc)

Jaka to para umie w zgodzie tańczyć i skakać tylko po lodzie?
A kiedy z ziemi znika lód, nie zrobi kroku w tył, ani w przód?
 (łyżwy)

Połączone ze sobą dwa stalowe noże.
Bez nich żaden krawiec obyć się nie może.
(nożyczki)

W twardej skorupce mieszka. Gdy ją rozbijesz – znajdziesz .......
 (orzeszka)

Jest królową kwiatów w ogrodzie,
W czerwonej koronie chodzi.
W czerwonej jest sukience,
Gdy zrywasz, kłuje ręce.
(róża)

 

Nie smakują mu cukierki, nie smakują lody.
Za to z apetytem wielkim zbiera kurz z podłogi.
(odkurzacz)

Owoc drzewa liściastego,
przysmak rodu wiewiórczego.
 (orzech)

We dnie pod poduszką leżą spodnie z bluzką.
Wtedy je założę, kiedy noc na dworze.
A gdy wstanę rano, znów w łóżku zostają.
 (piżama)

GŁOSKA CZ

Nagłos (początek) wyrazu

Cóż to za garnuszek, postawię na gazie,
By gotować wodę dla mamy na kawę?
(czajnik)

Ma ucho i dziobek. Gwiżdże na nas czasem.
Gdy w nim wrze, to czapką potrząsa z hałasem.
(czajnik)

W lecie ma daszek, zimą – pomponik.
Włożysz ją – zimno cię nie dogoni!
 (czapka)

Koleżanka bociana, po desce chodzi w wierszykach.
Ryby łowi od rana, i żaby chętnie połyka.
 (czapla)

Na równe kostki ją połamiemy
I wszystkie dzieci poczęstujemy.
(czekolada)

Śródgłos (środek) wyrazu

Kwadratowa, biała bywa, w kieszeni ją nosisz.
Często jej używasz, kiedy katar zgłosisz.
 (chusteczka)

W tym naczyniu z gliny rosną rośliny.
 (doniczka)

Białe piórka, żółty dziobek i dwie krzywe nóżki.
Odnajdziecie ją nad stawem, to raj dla...........
 (kaczuszki)

Znacie ją na pewno wszyscy, rzadko miewa cztery listki.
Jaka to roślina? To jest.........
 (koniczyna)

Jak się nazywają, kto z was pamięta,
Kuliste, złote, kurze pisklęta?
(kurczątka)

Połączone ze sobą dwa stalowe noże.
Bez nich żaden krawiec, obyć się nie może.
(nożyczki)

Brązowe, czarne, szare – zawsze masz jedną parę.
Zamykasz je przed spaniem, otwierasz, kiedy wstaniesz.
 (oczy)

W jakim pudełku Mikołaj Święty
Przynosi dzieciom piękne prezenty?
 (paczka)

Wiszę sobie w łazience, lubię czyste ręce.
Kiedy ręce masz umyte, powycieraj je ..........
(ręcznikiem)

Zimą wkładamy te dwie siostrzyczki.
Nie zmarzną ręce – włóż ........
 (rękawiczki)

Ten kwitnący talerz pewnie dobrze znacie,
Bo smaczne nasionka z niego wybieracie.
 (słonecznik)

Rośnie pod płotem, ma płatki złote.
W krąg go obsiada wróbli gromada!
 (słonecznik)

Ma tylko jedno koło na przedzie.
Złapiesz za rączki,
Popchniesz, pojedziesz!
(taczka)

Barwny most na niebie, najczęściej poburzy,
Kolorami świeci i pogodę wróży.
 (tęcza)

Kolorowa wstęga na niebie się mieni.
Utkana jest z deszczu i słońca promieni.
(tęcza)

Co to za złośnica, odpowiedzcie dzieci.
Poduszki, dywany, bije – aż kurz leci!
(trzepaczka)

Dziewczynki, chłopcy, wytrzyjcie nogi,
Zanim wejdziecie w czyste progi.
 (wycieraczka)

Większy, mniejszy, z ząbeczkami, bardzo ładny jest czasami.
Gdy zabraknie go na liście, list nie dojdzie, oczywiście.
 (znaczek)

Wygłos (koniec) wyrazu

Ma małą główkę, nóżkę i piętkę.
Drzwi nam otworzy, gdy są zamknięte.
 (klucz)

Prosty, długi, wielki nóż. rycerz nosi go, i już!
 (miecz)

Kwitnie przy drodze słoneczko złote,
Które się zmieni w biały puch potem.
(mlecz)

Nie smakują mu cukierki, nie smakują lody.
Za to z apetytem wielkim zbiera kurz z podłogi.
 (odkurzacz)

Jak się zwie ten muzyk, który zagrać umie,
Gdy tylko dmuchnie w blaszany instrument?
 (trębacz)

GŁOSKA DŻ

Nagłos (początek) wyrazu

Na kanapce chętnie zjem truskawkowy, słodki .
(dżem)

Nikt tym zwierzątkiem się nie zachwyca.
Wędruje w ziemi długa ..........
 (dżdżownica)

Jak się nazywają teksasowe spodnie?
Wyglądasz w nich świetnie i jest ci wygodnie.
 (dżinsy)

 

ZBITKI GŁOSEK

SZCZ

Nagłos (początek) wyrazu

Uciekaj, złodzieju! Słychać mnie z daleka.
Bezpieczny gospodarz, kiedy Burek...........
 (szczeka)

Co to, czy już wiesz? Najeżona jest jak jeż.
Lecz nikogo nie ukłuje, tylko zęby wyszoruje.
(szczoteczka)

Drewniana zabawka dobrze dzieciom służy,
Gdy się chcą podwyższyć i nogi wydłużyć.
 (szczudła)

Zielona fryzurka, nosi ją cebulka.
Na kanapce położona, wcześniej nożem pokrojona.
(szczypiorek)

Śródgłos (środek) wyrazu

Krążę, krążę co mam sił! Zbieram z lipy złoty pył. Ja, stworzenie gospodarne,
Duży zapas miodu zgarnę.
 (pszczoła)

Wygłos (koniec) wyrazu

Jaką zupę dla dzieciaków Zrobi mama dziś z buraków?
 (barszcz)

Gdy go długo nie ma, wszyscy narzekają.
A kiedy już przyjdzie, parasol otwierają.
 (deszcz)

Co to jest, odgadnij: leci tylko w dół.
Jest tylko na dworze. Suchy być nie może.
(deszcz)

Długi, ciepły z kieszeniami, z futrzanym kołnierzem.
Już nie zmarzniesz, kiedy zimą w niego się ubierzesz.
 (płaszcz)

Źródło: Małgorzata Szczerba

================================================================================================================================

Terapia logopedyczna tydzień 15.06.2020 - 19.06.2020

Zagadki do utrwalenia głosek ciszących

Zagadki to ciekawa forma urozmaicenia ćwiczeń logopedycznych.
Poniżej zagadki wg: „Ćwiczenia w czytaniu i pisaniu. Poradnik metodyczny do terapii dzieci dyslektycznych” K. Grabałowskiej, J. Jastrząb, J. Mickiewicz, M. Wojak.

1. Odgadnąć to łatwa sprawa,

    Jak się zwie suszona trawa?

 (siano)

 2. Pełza w ogrodzie

    I w lesie.

    Domek swój

    Na grzbiecie niesie.

   (ślimak)

 3. W ziemi się rodzą,

    Z jednego – wiele,

    Najsmaczniejsze są jesienią 

    Pieczone w popiele. 

  (ziemniaki)

 4. Ma drewnianą obręcz

    I sto dziurek na dnie.

    Mama nim przesiewa mąkę.

    Co to jest? Kto zgadnie?

  (sito)

 5. W białej kapocie, 

    W czerwonych butach

    Chodzi i w błocie 

    Śniadania szuka.

    (bocian)

 6. Deseczka – ławeczka

    I mocny sznurek.

    Gdy na niej siądziesz,

    Pofruniesz w górę.

    (huśtawka)

 7. Ma cztery kopyta 

    I długie uszy,

    A jak się uprze, 

    Z miejsca nie ruszy. 

  (osioł)

 8. Woda chłodna i czysta

    Spod kamienia bije.

    Spragniony wędrowiec

    Chętnie z niego pije.

 (źródło)

 9. Co to po gałęziach 

    Kozły fika

    I chętnie zjada 

    Tłuszcz z patyka?

    (sikorka)

 10. Wieczorem leci,

      Gdzie światła błysk złoty.

      Do motyla podobna,

      Bo to nocny motyl.
 (ćma)

 11. To jest zagadka 

      Niezwykle prosta:

      Kim jest dla ciebie 

      Twej mamy siostra? 

      (ciocia)

  12. Jaki towarzysz podróży

      To się skróci, to wydłuży?

      Czy idziesz wolno

      Czy przyspieszasz kroku,

      On wiernie biegnie

      U twego boku.

      (cień)

 13. Choć nie jest kowalem,

      Umie kuć wytrwale;

      Choć nie jest doktorem,

      Leczy drzewa chore.

      (dzięcioł)

 

WYRAŻENIA I ZDANIA DO POWTARZANIA - GŁOSKI SYCZĄCE

Podczas powtarzania wyrażeń i zdań z głoskami syczącymi zwracamy uwagę, by język znajdował się za dolnymi zębami, usta układamy w szeroki uśmiech.

GŁOSKA S

- pikantny sos

- pochylona sosna

- nowe stoisko

- płochliwy suseł

- daleki kosmos

- Sylwia ma skakankę.

- Smok pilnował wawelskich skarbów.

- Obok stawu wypasano stado koni.

- Pod mostem rosną chwasty.

- Pieskowi smakowały kostki i mięso.

- Sandra smaruje usta balsamem.

- Sroka schowała srebrną spinkę.

- Krystyna je na deser słodki sernik.

- Blisko kiosku jest postój taksówek.

- Sylwek kupił w sklepie ser, masło, sól i sok.

 

GŁOSKA Z

- otwarta zajezdnia

- kolorowy zygzak

- mądra Zuzanna

- pełny zlewozmywak

- piękny gwiazdozbiór

- znak zapytania

- złoty zegarek

- rozwiązane zadanie

- Iza dokładnie myje ząbki.

- W ozdobnym wazonie były niezapominajki.

- Nad zatoką zapada zmrok.

- Zenek zakłada brązową bluzę.

- Koza u woza zerka na ogryzek.

- Kuzyn zdał egzamin na prawo jazdy.

- Pan Zygmunt znalazł złoty zegarek.

- Kuzyn zrobił dla Elizy piękną zabawkę na prezent.

- W domu zapachniało zupą pomidorową i zawijanymi zrazami.

- Zuzanna gwizdała melodię znanego kompozytora.

 

GŁOSKI S - Z

- zapięty suwak

- zupa fasolowa

- wiosenne niezapominajki

- stary zegar

- pasta do zębów

- słodki lizak

- zły pies

- Sylwia zapięła suwak w brązowym sweterku.

- W sobotę Sabinka zgubiła swoją ulubioną zabawkę.

- Na stole postawiono wazę z zupą fasolową.

- W niebieskim wazonie stoją wiosenne niezapominajki.

- Sławkowi zapakowano w sklepie pyzy z mięsem.

- Smutny Zenek zapomniał o sobotniej zabawie.

- Zygmunt zamówił w sklepie pastę do zębów.

- Brązowy samochód stanął obok pasów na jezdni.

- W muzeum na zamku stoją stare zbroje.

- Skowronek zbudował gniazdo nisko pod bzem.

- Zły pies zerka na miskę z mięskiem i kostkami.

- Iza zaniosła zasłony do uprasowania.

- Zuzanna zjadła słodkiego lizaka o smaku truskawkowym.

- Zaspany Stefek zostawił swój zegarek na stole.

- Psotny synek zepsuł brązowy samochód.

 

GŁOSKA C

- cały placek

- cukierki owocowe

- filcowy kocyk

- cudowny pałac

- lekcja tańca

- cenna cukiernica

- Kucyk galopuje po placu.

- Tata je gorącą kolację.

- Mama ceruje kocyk malca.

- Chłopiec ma na nitce latawiec.

- Patrycja wącha na łące kwiatki pachnące.

- Pani Celina pocałowała córkę na dobranoc.

- Klaun całe wakacje pracował w cyrku.

- Kamienica była na końcu ulicy Akacjowej.

- Kacper układa na półce cymbałki, klocki i kucyka.

- Na kocyku pod kwitnącą akacją był cętkowany kocur.

 

GŁOSKA DZ

- kukurydza do jedzenia

- pędzel na podłodze

- koledzy na drodze

- rydze na wadze

- dzbanek rodzynek

- dzwonek dzwonnika

- Ania ma pieniądze na pędzel.

- Dzwonnik dzwoni rano.

- Koledzy pędzą po miedzy.

- Wujek kupił wędzonkę i kukurydzę do jedzenia.

- Obok ogrodzenia rdzewieje dzwon.

 

GŁOSKI C - DZ

- kukurydza i cytryna

- pałacowe ogrodzenie

- rodzynkowy placek

- plecak na podłodze

- chłopiec na drodze

- dzwonek na lekcję

- Dzwonek dzwoni na lekcję niemieckiego.

- Pędzący kucyk minął na drodze Lucynkę.

- Koledzy Kacpra pędzą na ulicę Ceglaną.

- Cecylka kupiła rodzynki, cytryny i rydze.

- Chłopiec dał cały dzbanek dzwonków córce pani Wandy.

- Patrycja wydała pieniadze na koncert organowy w Radzyminie.

- Obok pałacowego ogrodzenia była dzwonnica.

- Jacek i Wacek jedzą placek rodzynkowy.

- Malec chowa pędzel pod filcowy kocyk.

- W piwnicy na wadze była cebyla i kukurydza.

 

GŁOSKI S Z C DZ

- dobre serce

- nowe zasłony

- ładna spódnica

- gorące słońce

- wielka piaskownica

- długi zaskroniec

- nowy scyzoryk

- zamknięty skarbiec

- słynny sportowiec

- interesująca scena

- zasapany zając

- Cezary gra na saksofonie.

- Na polance obok sosny pełznie zaskroniec.

- Zuzanna spaceruje po parkowej alejce z psem Cecylki.

- Zaspany Jacek zerka na wschodzące słońce.

- Kacper zaniósł sadzonki truskawek do posadzenia.

 

Wierszyki logopedyczne z głoskami ciszącymi

„Ślimak”

Szedł po drodze ślimak
Do szkoły się uczyć.
I tak wciąż powtarzał:
śma-śma
śmo-śmo
śmu-śmu
śme-śme
śmy-śmy
śmą-śmą
śmę-śmę
Taki śmieszny ślimak,
co uczyć się chciał


„Dwa malutkie misie”

Dwa malutkie misie
chcą potańczyć dzisiaj.
Hopsa-hopsa, dana-dana,
tańczą misie dziś od rana.
Dwa malutkie misie
Tańczą z nami tak.


„Jesienny wierszyk”

Słońce jesienne zabawia się z nami.
W co? W chowanego, z liśćmi i drzewami.
Raz cicho zgaśnie, to znów ślicznie błyśnie,
schowa się za chmurkę, zaświeci przez liście.


„Asia, Basia i Kasia”

Trzy siostrzyczki małe: Asia, Basia, Kasia,
bawiły się dnie całe Asia, Basia, Kasia.
Śpiewały, tańczyły, pląsały
i nowe baśnie wciąż wymyślały.
Trzy siostrzyczki małe :Asia, Basia i Kasia,
bawiły się dnie całe Asia, Basia i Kasia.
Wieczorem śpiące już były
i śliczne sny im się śniły.


„Jeże”

Usnął ślimak w domku swoim
śpi już w gniazdku ptak.
Mama -jeż pod świerkiem stoi,
mówi synkom tak:
-nocą sowa huka w lesie ,
sowa nie śpi też.
Ścieżką biegnie ktoś, coś niesie…
Kto to? Tata jeż.


„Głodny ślimak”

Pod jesionem ślimak śpi.
O czym głodny ślimak śni?
O cieście z wiśniami?
O plackach z czereśniami?
O kanapkach? O śledziku?
O świeżutkim naleśniku?
O powidłach śliwkowych?
Nie! O pysznych lodach śmietankowych!


„Koźlę”

Grymasiło koźlę- i to źle ! i to źle!
Woda jest za mokra
słonko za gorące.
Za zielona trawa
Rośnie tam na łące.
Aż się koza rozzłościła ,
Koźlę w kącie postawiła.


„W stajni”

Stoi w stajni koło żłobu
źrebię w białe łatki.
Stuka, stuka kopytkami
smutno mu bez matki
Już jest późno. Ciemna nocka.
Świecą gwiazdy na niebie.
Matko, wracaj do źrebiątka,
bo mu źle bez ciebie.


Guziki”

Kazia ma pudełko pełno w nim guzików.
Czerwone, zielone, jest ich tam bez liku.
Po co te guziki?- Pyta Kazię mama.
Będę lalkom je przyszywać do ubranek sama.


„Miś idzie do przedszkola”

Miś różowy, miś pluszowy zbuntował się dziś:
chce iść także do przedszkola, tak jak chodzi Krzyś!
Wziął Krzyś misia w obie rączki:
Po co pójdziesz tam?
Będę bawił się wesoło i nie będę sam!
Gdy tak prosisz, to już chyba zabiorę cię dziś.
I tak zaczął do przedszkola chodzić z Krzysiem- miś.


„Ziemniak”

Ziemniak jak już wiecie
znany jest na świecie.
Rośnie w ziemi dość głęboko,
nie ujrzy go nasze oko.
Jesienią, gdy w stodole snopki,
ziemniaki mają “wykopki”.
W workach są później więzione
do naszych piwnic wrzucone.
I już możemy przez rok cały
ziemniaczane jeść specjały.


„Bociany”
Przyleciały już bociany.
Każdy jest zapracowany.
Gniazdo trzeba by naprawiać!
Nie ma co się zastanawiać!
i na łąkę czas się wybrać!
Trudno się do tego przybrać.


„Nasionka”
Lećcie nasionka z wiatrem po świecie
może gdzieś w ziemi kącik znajdziecie.
Da wam ziemia kącik mały,
w nim będziecie kiełkowały…


„Maciek”

Zmordował się Maciek, młócił ranek cały.
Poszedł w domu spocząć, wróble mu nie dały.
Maćku, wróć, żyto młóć, chociaż
ćwiartkę, choć pół ćwiartki dla nas rzuć!


„Dwa Michały” (fragment)

Tańcowały dwa Michały,
jeden duży, drugi mały.
Jak ten duży zaczął krążyć,
to ten mały nie mógł zdążyć.
Jak ten mały nie mógł zdążyć, to
ten duży przestał krążyć.
Jak ten duży przestał krążyć.
To ten mały mógł już zdążyć.
Jak ten mały mógł już zdążyć,
duży znowu zaczął krążyć.
A jak duży zaczął krążyć,
mały znowu nie mógł zdążyć. (…)


„Raz i dwa”

Jeden dwa, jeden dwa.
Pewna pani miała psa.
Trzy i cztery, trzy i cztery.
Pies ten dziwne miał maniery.
Pięć i sześć, pięć i sześć.
Wcale lodów nie chciał jeść.
Siedem, osiem, siedem, osiem.
Wciąż o kości tylko prosił.
Dziewięć, dziesięć, dziewięć , dziesięć.
Kto z was kości mu przyniesie?
Może ja, może ty?
Licz od nowa raz ,dwa, trzy…


„Wyliczanka”

Jeden, dwa, trzy, cztery- pięć i sześć.
Były dwa rowery- pięć i sześć.
Na rowerach dzieci- pięć i sześć.
Rozrzuciły śmieci- pięć i sześć.
Potem gdy wracały- pięć i sześć.
Śmieci pozbierały- pięć i sześć.


„Dzik”
Dzik jest dziki, dzik jest zły.
Dzik ma bardzo ostre kły.
Kto spotyka w lesie dzika,
ten na drzewo szybko zmyka.


„Śledź”

Rzecz cała się działa w zimową niedzielę.
Ciągle mnie ktoś śledzi,
– zagadnął makrelę nasz bohater
i skończył swoją nową gadkę,
bo wyśledził go smakosz i zjadł wraz z sałatką.
I od tego czasu, uczeni się biedzą,
jak nazywa się ryba, którą wszyscy śledzą


„Wyliczanka”

Były sobie koty- dziewięć, dziesięć.
Uciekły za płoty- dziewięć, dziesięć.
Za płotami zima- dziewięć, dziesięć.
Mróz tak mocno trzyma- dziewięć, dziesięć.
Pewnie szybko wrócą- dziewięć, dziesięć,
mruczankę zanucą- dziewięć, dziesięć.
Jeden kot, dwa koty, kryć dzisiaj będziesz ty.


„Niedźwiedzia rodzinka”

Tata niedźwiedź będzie szary.
Niedźwiedzica zaś brązowa.
Za niedźwiedziem kilka małych
niedźwiedziątek też się schowa.
Tak rysuje Władzio mały
niedźwiedzią rodzinkę w lesie.
Jutro w szkole będzie konkurs,
Władzio swe dzieło zaniesie.


„Dzięcioł
Dziwne rzeczy opowiadał dzięcioł swojej żonce:
widział dzisiaj na gałęzi szpaki gadające.
-A ja wcale się nie dziwię- mówi dzięciołowa.
-Wiem, że szpaki i papugi mówią ludzkie słowa.


„W ogrodzie”

W starym ogrodzie, w dziwnym ogrodzie
coś ciekawego dzieje się co dzień.
Tu dzięcioł kuje dziobem jak kowal.
Tu szara sowa w dziupli się chowa.
W sadzawce żaby kumkają co dzień.
W starym ogrodzie, w dzikim ogrodzie.


„Tadzio”

Był sobie pewien Tadzio.
Do szkoły jeszcze nie chodził.
Tylko całymi dniami
ciągle się nudził i nudził.
Dziadek na działkę go zabrał.
Na działce nudno Tadziowi,
choć w lesie może cały dzień
Przyglądać się dzięciołowi.
Tadzio do szkoły iść pragnie.
Do nowych dzieci i ludzi.
Chce pisać, czytać i liczyć.
To go na pewno nie znudzi.

 

Ćwiczenia na głoski z szeregu syczącego (s, z, c, dz)

1. Ćwiczenia usprawniające język do wymowy głosek (s, z, c, dz):
- wymiatanie dolnych zębów;
- oblizywanie dolnych zębów;
- otwieranie i zamykanie buzi z językiem umieszczonym za dolnymi zębami;
2. Szereg syczący w sylabach:
Głoska „s”
• w sylabach
sa, so, se, su, sy
a-sa, o-so, e-se, u-su, y-sy
as, os, es, us, ys
sas, sos, ses, sus, sys
sasa, soso, sese, susu, sysy
• w wyrazach:
sanki, sandały, sałata, sad, sąd, seler, sekunda, syrena, sok, serek, sól, sen, sukienka, sobota, sopel, syn, syndyk, sypialnia, itp.; klasa, masa, osa, kasa, łysy, boso, wesele, miska, pisak, fasada, masło, kosa, piasek, rosa, itp.; nos, kos, las, pas, lis, los, bas, kłos, głos, pies, gaz, głaz, długopis, adres, tygrys, ananas, arbuz, kaktus, itp.;
• w wierszach:
„Sa jak sałata”
 Sa sa sa, se se se pani powtarza wciąż:
dalej słyszę znów: a na koniec jeszcze raz:
sa sałta, asa klasa, as bas, se sekunda,
ese wesel, es stres, sy syrena,
ysy łysy, ys zgryz, so sobota, oso boso,
os włos, su sukienka, usy kusy, us i mróz,
su sukienka, usy kusy. Us i mróz.

„Smok w sklepie”
Smok do sklepu był wysłany po dwie miski, ser, banany.
W sklepie spotkał dwa jagnięta, o sprawunkach nie pamiętał.
Mama smoka posmutniała, tak sprawunki skwitowała:
Nie ma sera, nie ma misy. Oto notes. W nim rób spisy.

Głoska „z”
• w sylabach:
 za, zo, ze, zu, zy
a-za, o-zo, e-ze, u-zu, y-zy
zaza, zozo, zeze, zuzu, zyzy
zas, zos, zes, zus, zys

• w wyrazach:
zamek, zakład, załoga, zęby, zegar, zupa, Zenek, zero, zapałka, zebra, zoo, zakręt, zabawka, złoto, złom, zamówienie, itp.; koza, kazanie, pazury, puzon, lizak, wazon, wózek, karuzela, mazak, bazar, bizon, kuzyn, ogryzek, bluza, gwiazda, itp.;
• w wierszach:
„Koza-zbieg”
Z domu z dykty, za zagrodą, zbiegła koza z długą brodą.
Niedaleko koza zwiała, mapy bowiem zapomniała.
Za chwil kilka, jechał wozem, kuzyn wójta. Poznał kozę!
Zrobił węzeł u jej brody, I zagonił do zagrody.
Głoska „c”
• w sylabach:
ca, co, ce, cu, cy
a-ca, o-co, e-ce, u-cu, y-cy
ac, oc, ec, uc, yc
cac, coc, cec, cuc, cyc
caca, coco, cece, cucu, cycy
• w wyrazach:
cebula, cyfry, Cyganka, cegły, cerata, cukier, cymbałki, cytryna, cena, cyrkiel, cela, cyrk, celnik, celnik, cep, cud, itd.; klocek, taca, praca, porcelana, klocek, ulica, kucyki, liceum, plecak, plecy, tablica, kolce, itp.; koc, palec, walec, widelec, pajac, latawiec, makowiec, piec, wieniec, pałac, więc, itp.;
• w wierszach:
„Cuda w Kłodzku”
Na ulicy, w centrum Kłodzka wielkich hecy, cudów nocka:
Cyrk – w nim krawiec i wódz mocny Bawią tańcem całonocnym.
Pod cokołem, na placyku, cupnął magik na kocyku.
Ma cylinder: W nim, w papierku, ma na tacce moc cukierków.
Głoska „dz”
• w sylabach:
dza, dzo, dze, dzu, dzy
a-dza, o-dzo, e-dze, u-dzu, y-dzy
dzadza, dzodzo, dzedze, dzudzu, dzydzy
dzac, dzoc, dzec, dzuc, dzyc
• w wyrazach:
dzwonek, dzwoni, itp.; koledzy, miedza, wiedza, nędza, ogrodzenie, rodzynki, pieniądze, władza, godzą, marudzą, chodzą, itp;
• w wierszach:
„Dzwonnik i kot”
 W twierdzy ogrodzonej miedzą kot i dzwonnik obiad jedzą:
dzwonnik rydze i wędzonkę, a kot mleko, chleba kromkę.
 Najedzony dzwonnik chrapie, kotek w twierdzy muchy łapie.

https://wordwall.net/pl/resource/1087019/logopedia/g%c5%82oska-%c5%9b-wyrazy-nazwij-obrazki-sprawd%c5%ba-odpowied%c5%ba

====================================================================================================================================

Terapia logopedyczna tydzień 08.06.2020 - 12.06.2020

Ćwiczenia – utrwalanie głoski ł

(wg J. Wójtowiczowej, E. Lichoty)

  1. Przed lustrem wykonujemy ćwiczenia warg
  2. Powtarzamy

Ła ło łe łu ły

Ała ało ałe ału ały

Oła oło ołe ołu oły

Eła eło ełe ełu eły

Uła uło ułe ułu uły

3. Powtarzamy wyrazy z głoską ł – najpierw ł na początku wyrazu,  później w środku, wreszcie na końcu:

Łabędź, łachman, ładunek, łańcuch, łapa, łaska, łata, ławka, łazienka, łąka, łodyga, łokieć, łopata, łosoś, łódka, łóżko, łuk, łysina, łyżka, łyżwa

Bałagan, gołąb, ołówek, pałac, połowa, południe, półka, pułapka, pylek, reguła, sałatka, siłacz, siłownia, szałas, szkoła, wałek, żyła

Anioł, dół, dzięcioł, kawał, kocioł, kryształ, kubeł, materiał, orzeł, osioł, pył, sandał, stół, tył, tytuł

4. Powtarzamy wyrażenia dwuwyrazowe

Mała łazienka

Złamana łodyga

Hałaśliwy Łukasz

Łatwa łamigłówka

Załadowana łódka

5. Powtarzamy zdania:

Łoś wpadł w pułapkę

Z pałacu słychać łomot

Wzięłam z półki ołówek

Lubię sałatkę z łososiem

Dla łabędzi ta zima była łagodna

 

Ćwiczenia na głoski: p, b

1. Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego do głosek: p, b
- zaciskanie i rozluźnianie ust;
- cmokanie;
- nadymanie policzków,
- parskanie, plucie, zdmuchiwanie świeczki

2. Wywołanie głoski p, b
- zaciskamy usta i dmuchamy (krótko): p

3. Sylaby do potarzania:
pa, po, pe, pu, pi, py
a-pa, o-po, e-pe, u-pu, y-py, i-pi
ap, op, ep, up, ip, yp
pa-pa, po-po, pe-pe, pu-pu, pi-pi, py-py
pap, pop, pep, pup, pip, pyp
ap-pa, op-po, ep-pe, up-pu, ip-pi, yp-py

ba, bo, be, bu, bi, by
aba, obo, ebe, ubu, ibi, yby
ba-ba, bo-bo, be-be, bu-bu, bi-bi, by-by
bap, bop, bep, bup, bip, byp
ab-ba, ob-bo, eb-be, ub-bu, ib-bi, yb-by

4. Wyrazy do powtarzania „p”:
 pan, pani, palec, pasek, paw, parasol, pole, pociąg, poniedziałek, pestka, pelikan, pudełko, puzon, pusty, pukanie, piwnica, Pinokio, pyza, itp. łapa, łopata, aparat, czepek, kapela, grupa, lipa, opał, opaska, kupon, koperta, lupa, grypa, opatrunek, kapusta, napój, klapa, kłopot, itp. cap, chłop, etap, galop, horoskop, lep, łup, okup, sklep, szop, trop, urlop, zaczep, bób, dziób, słup, klub, wieloryb okup, rzep, itp.

Wyrazy do powtarzania  „b”:
bar, bajka, basen, bal, balkon, banan, baleron, boczek, beczka, bukiet, but, burza, balon, bąk, buda, bazar, bażant, biedronka, buzia, itp. cebula, chlebek, globus, grzyby, kabanos, kubek, łabędź, robak, śruba, tabela, taboret, zabawa, żaba, szyba, obora, robotnik, rybak, itp.

5. Wiersze do powtarzania na głoski „p”, „b”:

Puk!

Co dzień w borze o tej porze
Puchacz w buk puka: puk!

Biegi i piegi

Piotr tak silnie ćwiczy biegi,
że gdy biega, gubi piegi.

Opad

Kapu, kapu,… Kuba bada,
Czemu z nieba zupa pada.

Bobasek i piasek

Raz po piasku biegł bobasek.
Po co bobas biegł? Po piasek!
- Z tego piasku – wołał w pędzie
- dla bobasków ciasto będzie!
Bobas rad po piasku biegł,
potem z piasku bułki piekł,
bułki, chleb i pyszne babki
– wszystko z tej piaskowej papki.
Kiedy skończył, kładł na półki babki z papki,
z papki bułki i z kumplami jadł do spółki.

 

Zestaw wyrazów do utrwalania wymowy głosek dźwięcznych

Chcąc utrwalać z dzieckiem zdobytą już przez nie umiejętność prawidłowego wymawiania głosek dźwięcznych, można skorzystać z poniższych zestawów wyrazów i zdań. 

Na początku zestawu są podane proste słowa dobrane tak, by zawierały tylko jedną parę głosek trudnych dla dziecka, np. tylko [g] i [k]. Następnie są wyrazy zawierające po dwie pary trudnych głosek, np. [zd] i [st], a kolejny etap utrwalania prawidłowej wymowy to używanie głosek w zdaniach. Podano kilka przykładowych zdań, co nie oznacza oczywiście, że nie można próbować tworzyć własnych kompozycji z podanych słów. Jest to nawet zalecane, by dziecko starało się budować własne wypowiedzi z użyciem słów z wyuczoną głoską. Zestawiając dowolnie wybrane wyrazy spośród podanych niżej, można się nie tylko uczyć, ale i świetnie bawić, ponieważ niektóre zestawienia mogą nam stworzyć niespodziewany efekt humorystyczny, np. „Lada lata z wiadrem” albo „W bucie śmierdzi” itp.

 

Co istotne, wśród podanych wyrazów jest kilka takich, które mogą być nieznane dziecku. Może to być bardzo dobrą okazją do wytłumaczenia mu niezrozumiałych słów i wzbogacenia w ten sposób jego zasobu słownictwa.

 

[w] – [f]

Wala (zdrobnienie od imienia Walentyna) – fala

Wiolka – fiolka

(do) wora – fora(ze dwora)

trawi – trafi

 

[z] – [s]

złota (D.lp.) – słota

zęby – sępy

koza – kosa

 

[ž] – [š]

 

żyje – szyje

Żydzi – szydzi

wieża – wiesza

noże – nosze

murze (N.lp.) – muszę

kurze – kusze (M.lmn.)

grożę – grosze

że – węszę

 

[ź] – [ś]

ziemię – siemię

zioło – sioło (wieś)

 

[з] – [c]

nodze (N.lp.) – noce

 

[зˇ] – [č]

emu – czemu

 

[з́] – [ć]

dzień – ci

wig – ćwik

w budzie – w bucie

śmierdzi – śmierci (Msc.lp.)

 

[b] – [p]

bąk – pąk

buk – puk, puk

bułka – półka

bal – pal

bawi (się) – pawi (ogon)

boi (się) – poi (kogoś)

basta! – pasta

bomba – pompa

ubrać – uprać

Łaba – łapa

 

[b̀] – [p̀]

bije – pije

biła – piła

biały – piały (koguty)

Bianca – pianka

ubierać się – upierać się

odbiera – odpiera

 

[d] – [t]

data – tata

dama – tama

dam – tam

dom – tom

dym – tym

drut – trud

dratwa – tratwa

daję – taję

Darka (D.lp.) – tarka

dalia – talia

drutu – trutu, tu, tu   

kody – koty

lada – lata

z wiadrem – z wiatrem

wada – wata

młody – młoty

moda – mota

lody – loty

wydrę – wyt

wydrze – wytrze

łada – łata

 

[g] – [k]

góra – kura

felga – Felka

gratka – kratka

(na) ogonie – okonie

golarz – kolarz

Gocha – kocha

gul, gul – kul (D.lmn)

gary – kary

goła – koła 

gole – kole (prawda w oczy)

gości (B.lmn) – kości

gula – kula 

Gapcia – kapcia (B.lp)

głębi – kłębi się

graty – kraty

goi się – koi (ból)

górnik – kurnik

gapa – kapa

aszczę – klaszczę

 

Wyrazy z dwoma parami głosek:

usta – uzda

kasa – gaza

kępa – gęba

koci – godzi

koce – godzę

kasza – gaża

kata – gada

troki – drogi

 

Zdania:

 Mała Ania pije herbatę. – Zegar bije czwartą.

Mała koza biega po pastwisku. – Kosa jest w stodole.

Kura chodzi po podwórku / po trawie. – Góra jest wysoka.

Mama w ogrodzie hoduje dalie. – Pani ma wąską talię. – Pan ma talię kart.

Koguty piały. – Śnieg jest biały.

Mama nie biła syna. – Ania nie piła herbaty.

Widziałam pąki na kwiatach. – Bąki latają na łące.

Mama smaruje bułkę. – Tata robi półkę na książki.

W sklepie jest lada. – W pokoju mucha lata.

Dam ci prezent. – Tam są dzieci.

 

Źródło: domologo.pl

====================================================================================================================================

Terapia logopedyczna tydzień 01.06.2020 - 05.06.2020

https://wordwall.net/pl/resource/2655148/logopedia-r%C3%B3%C5%BCnicowanie-sz-s

 

UTRWALANIE WYMOWY GŁOSEK DŹWIĘCZNYCH


GŁOSKI BEZDŹWIĘCZNE                               GŁOSKI DŹWIĘCZNE

F ------------------------------------------- W
P ------------------------------------------- B
T ------------------------------------------- D
S ------------------------------------------- Z
Ś ------------------------------------------- Ź
SZ ------------------------------------------- Ż
C ------------------------------------------ DZ
Ć ------------------------------------------ DŹ
CZ ------------------------------------------ DŻ
K -------------------------------------------- G

1. Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne
· parskanie wargami,
· nadymanie policzków,
· gra na grzebieniu, harmonijce ustnej,
· masowanie warg itp.

2. Wywołanie głosek dźwięcznych
Przy ćwiczeniach wymowy głosek dźwięcznych początkowo ćwiczymy z ręką na krtani ( tak, by dziecko czuło drgania strun głosowych)

3. Ćwiczenia właściwe (na przykładzie głoski w)
Przy mowie bezdźwięcznej najprościej rozpocząć naukę dźwięczności od głoski w. Jeśli pokazanie układu warg, zębów nie wystarczy, można rozpocząć ćwiczenia od przedłużonego wymawiania głoski u – palcem lekko przyciskamy dolną wargę do górnych zębów, aż do wytworzenia odpowiedniego dźwięku.

wa, wo, wu, we, wy, wi

wał, wata, waza, wanna, wakacje, wózek, wesoły, wyspa, włosy, wróg, wrona, wianek, wiosna, wieś, wieczór

awa, owo, uwu, ewe, ywy, iwi

kawa, trawa, owoce, słowo, krowa, głowa, dwa, tramwaj, powieść

wesołe wakacje
wielki wieniec
siwe włosy
worek wełny
wysoka wanna
brązowa walizka
wielki wieniec
nowy wałek
wiosenna ulewa

W walizce jest wata.
Na wakacjach jest wesoło.
Weronika pije kawę.
Tata na nowy krawat.
Krowy skubią trawę.
Wieczorem wieje wiatr.
Paweł mówi wiersz o wiewiórce.

4. Różnicowanie głosek w – f
wa – fa awa – afa
wo – fo owo – ofo
wu – fu uwu – ufu
we – fe ewe – efe
wy – fy ywy – yfy
wi – fi iwi – ifi

waza, fotel, wanna, foka, kowal, żyrafa, mewa, szafa…

wysoka fala
wesołe ferie
wysoki Felek
kolorowe kwiaty
wianek z fiołków
fajna zabawa

Wanda siedzi na fotelu.
Wiesiek pracuje w fabryce.
Na ferie Władek pojechał do Krakowa.
Dziewczynka plecie wianek.
Foka wskoczyła do wody.

Pozostałe głoski dźwięczne ćwiczymy zachowując kolejność ćwiczeń jak przy |w| (tzn. wywołanie danej głoski, utrwalanie jej w sylabach, wyrazach, wyrażeniach, zdaniach oraz różnicowanie tej głoski z opozycyjną do niej głoską bezdźwięczną).

-------------------

Utrwalanie głosek w powtarzaniu
Mając pewność, że zaburzona głoska jest realizowana poprawnie w izolacji przystępujemy do utrwalania jej na materiale językowym w powtarzaniu. Proponowane poniżej zabawy czy wierszyki można dostosować do wszystkich ćwiczonych głosek. Mogą być one inspiracją do wielu zabaw językowych z dzieckiem, a inwencja zależy zarówno od Rodziców jak i ich pociech. Należy pamiętać o tym ,że zawsze trzeba zwracać uwagę, aby podczas ćwiczeń dziecko realizowało głoskę poprawnie. Często na początkowym etapie zabaw z powtarzaniem bardzo przydatna jest kontrola wzrokowa, dlatego dopóki dziecko nie wymawia swobodnie głoski w każdej pozycji w wyrazie nie rezygnujemy z pomocy lusterka.

Głoski syczące

1.Utrwalanie głoski w sylabach otwartych sa, so, se, su, sy
Ćwiczenie można urozmaicić zabawą paluszkową z powtarzaniem sylab:
„Pięć palców"
Pięć palców dla mnie zadanie miało.
Powtarzać kazały - ale się działo!
Zaczął ten pierwszy donośnym głosem.
Powtórzcie za nim, proszę: „sa sa sa sa sa"
Drugi odważnie podniósł swą głowę,
by usłyszano paluszka mowę: „so so so so so"
Trzeci największy, ale nieśmiały szepnął pod nosem takie banały: „se se se se se"
Czwartego słychać aż od sąsiada
Otwiera buzię i gada, i gada: „su su su su su"
Piąty z uśmiechem od ucha do ucha wiedział,
że każdy go teraz słucha: „sy sy sy sy sy"
Koniec już bliski, a teraz,
proszę krzyknijmy razem donośnym głosem: „sa, so, se, su, sy"

Głoskę s, ćwiczoną w różnych pozycjach w wyrazie, początkowo przedłużamy zwracając uwagę na jej poprawne brzmienie. Warto też wracać od ćwiczeń narządów artykulacyjnych i zabaw oddechowych.

2. Utrwalanie głoski w nagłosie (na początku) przed samogłoskami np.:
samochód, sala, sowa itp. Ćwiczeniom głoski w nagłosie może towarzyszyć zabawa, która jednocześnie utrwala jej realizację na sylabach otwartych, a także usprawnia analizę słuchową. Przy tej zabawie dziecko może za każdym razem wymyślać inne wyrazy zaczynające się na daną sylabę.
„Sylabowa piosenka”
Raz sylaba Sa na spacerek się wybrała:
Sa – samochód, Sa – Sabina, Sa – sałata, Sa – sylaba ta!
Uśmiechniętą minę ma!
A sylaba Se rozśpiewała się: Se – semafor, Se – seledyn, Se – sekator.
Se – ja śpiewać chcę!
Ma piosenka budzi cię!
I sylaba Su zaśpiewała tu: Su – surówka, Su – sukienka, Su – suwaki.
Su – i jestem tu! Uśmiecham się do was dwóch!
Bo ja jestem taka mała i w wyrazie się schowałam.
Tak sylaba jedna drugiej powiedziała.

3.Utrwalanie głoski w śródgłosie ( w środku) w logotomach:
asa, aso, ase, asu, asy
osa, oso, ose, osu, osy
esa, eso, ese, esu, esy
usa, uso, use, usu, usy
ysa, yso, yse, ysu, ysy;

4.Utrwalanie głoski w śródgłosie(w środku) na wyrazach np.:
kasa, masa, misa, kosa, pasek, lasek itp

5.Utrwalanie głoski w wygłosie (na końcu) na sylabach as, os, es, us, ys

6.Utrwalanie głoski w wygłosie (na końcu) na wyrazach np.
nos, kos, los, las, lis

7.Utrwalanie głoski w związkach wyrazowych np.
sukienka Sabinki, niebieski samochód

8.utrwalanie głoski w nagłosie (na początku) przed spółgłoskami na logotomach np. scho,skl,ska, sło, smu, smo, sno, spo, stu, sto, sta, stu, swe

9.Utrwalanie głoski w nagłosie (na początku)przed spółgłoskami np.
smok, skok, stół ,słoń, schody itp.

10.Utrwalanie głoski ze spółgłoskami w śródgłosie (w środku) na wyrazach np.
pomysł, pismo, kosmyk, wiosna, zaspa, ospa, list, post, most, chwast, pasta, miasto, postój, usta itp

11.Następnie ćwiczymy w zdaniach np.
Na stole stoi syfon wody sodowej.
W sobotę jadę w Sudety.
Sylwia ma niebieską skakankę.
Samochód skręcił i stanął.
Piesek Sławka jest smutny.
Jeśli głoska s jest już prawidłowo wymawiana, zwykle pozostałe głoski z szeregu syczącego pojawiają się samoistnie, w przeciwnym wypadku należy je ćwiczyć zachowując podobny harmonogram należy jednak pamiętać, że głosek z oraz dz nie ćwiczymy w wygłosie, bo tracą one dźwięczność.

Głoski szumiące

1.Utrwalanie głoski w sylabach otwartych sza, szo, sze, szu, szy
Sylaby możemy ćwiczyć recytując z dzieckiem wierszyki np.

Myszek sto do norki szło, SZO, SZO, SZO SZO,
Wtem wybiegły koty dwa, SZA, SZA, SZA SZA
A, że były bardzo złe, SZE, SZE, SZE SZE, SZE
To złapały myszki dwie ,SZE, SZE, SZE SZE, SZE
Potem jeszcze zjadły trzy, SZY, SZY, SZY SZY
I ostrzyły ciągle kły, SZY, SZY, SZY SZY, SZY, SZY
Ale, że im brakło tchu, SZU, SZU, SZU SZU, SZU
Nie złapały wszystkich stu, SZU, SZU, SZU SZU
Stado mrówek szybko szło: SZO, SZO, SZO, SZO, SZO, SZO
Napotkały w lesie lwa: SZA, SZA, SZA SZA, SZA, SZA
Lew powiedział mrówkom trzem SZE, SZE, SZE SZE, SZE, SZE
pobawimy razem się SZE, SZE, SZE SZE, SZE, SZE
Jeszcze doszły małpki trzy SZY, SZY, SZY, SZY, SZY, SZY
i dwie szaro-bure pchły SZY, SZY, SZY SZY, SZY, SZY
nagle wyjrzał z tego buszu SZU, SZU, SZU SZU, SZU, SZU
miś, co nie mył sobie uszu SZU, SZU, SZU SZU, SZU, SZU

Głoskę sz, ćwiczoną w różnych pozycjach w wyrazie, początkowo przedłużamy zwracając uwagę na jej poprawne brzmienie. Warto też wracać od ćwiczeń narządów artykulacyjnych (zwłaszcza pionizujących język oraz angażujących wargi) i zabaw oddechowych.

2. Utrwalanie głoski w nagłosie (na początku) przed samogłoskami np. szafa, szopa, szum itp.

3.Utrwalanie głoski w śródgłosie (w środku) w logotomach:
asza, aszo, asze, aszu, aszy
osza, oszo, osze, oszu, oszy
esza, eszo, esze, eszu, eszy
usza, uszo, usze, uszu, uszy
ysza, yszo, ysze, yszu, yszy

4.Utrwalanie głoski w śródgłosie (w środku) na wyrazach np.
kasza, koszyk, daszek, pasza itp.

5.Utrwalanie głoski w wygłosie (na końcu) na sylabach asz, osz, esz, usz, ysz

6.Utrwalanie głoski w wygłosie (na końcu) na wyrazach np. kosz, mysz, kalosz, kapelusz itp.

7.Utrwalanie głoski w związkach wyrazowych np. szary szal, puszka groszku, koszyk gruszek

8.utrwalanie głoski w nagłosie przed spółgłoskami na logotomach np. szko, szka, szko, szkla, szpu, szpi, szpa, sznu, szma

9.Utrwalanie głoski w nagłosie (na początku) przed spółgłoskami np. sznurek, szminka, szkoła, szpulka, szpak, szklanka, szlak itp.

10.Utrwalanie głoski ze spółgłoskami w śródgłosie (w środku) na wyrazach np. baszta, blaszka, domieszka, befsztyk, pieluszka

11.Następnie ćwiczymy w zdaniach np.
Leszek ma w kieszeni kasztany i szyszki.
Mariusz nie poszedł do szkoły bo kaszle.
Janusz pisze wiersz o Warszawie.

 Jeśli głoska sz jest już prawidłowo wymawiana, zwykle pozostałe głoski z szeregu szumiącego pojawiają się samoistnie, w przeciwnym wypadku należy je ćwiczyć zachowując podobny harmonogram. Należy przy tym pamiętać, że głosek ż oraz dż nie ćwiczymy w wygłosie, bo tracą one dźwięczność.

Głoski ciszące

1.Utrwalanie głoski w sylabach otwartych sia, sio, sie, siu, si
Sylaby możemy ćwiczyć np. podczas zabaw z rysowaniem:
Wesoła rodzinka głoski ś
Pięć paluszków twojej rączki- to rodzinka głoski ś. Weź kartkę papieru, połóż na niej swoją dłoń i obrysuj jej kształt. Każdemu paluszkowi dorysuj minkę i czapeczkę według własnego pomysłu. Nazwij paluszki Sia ,Sio,Sie,Siu,Si i powtórz głośno kilka razy imiona wszystkich członków rodzinki.

Głoskę ś, ćwiczoną w różnych pozycjach w wyrazie, początkowo przedłużamy zwracając uwagę na jej poprawne brzmienie. Warto też wracać od ćwiczeń narządów artykulacyjnych
i zabaw oddechowych.

2. Utrwalanie głoski w nagłosie (na początku ) przed samogłoskami np. siarka, siatka, siad itp.

3.Utrwalanie głoski w śródgłosie ( w środku ) w logotomach:
asia, asio, asie, asiu, asi
osia, osio, osie, osiu, osi
esia, esio, esie, esiu, esi
usia, usio, usie, usiu, usi
ysia, ysio, ysie, ysiu, ysi

4.Utrwalanie głoski w śródgłosie (w środku) na wyrazach np. nasiona, gosposia, mamusia, osiem itp.

5.Utrwalanie głoski w wygłosie (na końcu) na sylabach aś, oś, eś, uś, yś, iś

6.Utrwalanie głoski w wygłosie (na końcu) na wyrazach np. wieś, miś, ptyś, ryś, Jaś ,łoś, ptyś itp.

7.Utrwalanie głoski w związkach wyrazowych np. sito sąsiadki, siedem sikorek, książka Joasi

8.utrwalanie głoski w nagłosie (na początku) przed spółgłoskami na logotomach np.
śla, śli, śmie, śnie, śnia, świa, świe, świ;

9.Utrwalanie głoski w nagłosie (na początku) przed spółgłoskami np. śliwa, śliwka, śmietnik, świat itp.
10.Utrwalanie głoski ze spółgłoskami w śródgłosie (w środku) w logotomach np.
aśl, aśm, yśl, iśn, eśn, uśt

11.Utrwalanie głoski ze spółgłoskami w śródgłosie (w środku) na wyrazach np. nieśmiały, wyśniony, wiśniowy

12.Następnie ćwiczymy w zdaniach np.:
Tatuś sieje siewnikiem.
Na śniadanie są maślane bułki.
Leśnik niesie siano do paśnika.

Jeśli głoska ś jest już prawidłowo wymawiana, zwykle pozostałe głoski z szeregu ciszącego pojawiają się samoistnie, w przeciwnym wypadku należy je ćwiczyć zachowując podobny harmonogram, pamiętając jednak, że głosek ź oraz dź nie ćwiczymy w wygłosie, bo tracą one dźwięczność.

Głoski tylnojęzykowe k, g

1.Utrwalanie głoski w sylabach otwartych ka,ko,ke,ku,ky
Sylaby możemy ćwiczyć recytując z dzieckiem wierszyki.

 2. Utrwalanie głoski w nagłosie (na początku ) przed samogłoskami np. kapa, kanapa, kasa, kabel itp.

3.Utrwalanie głoski w śródgłosie ( w środku ) w logotomach:
aka, ako, ake, aku,aky
oka, oko, oke, oku,oky
eka, eko, eke, eku,eky
uka, uko, uke, uku,uky
yka,yko,yke,yku,yky

4.Utrwalanie głoski w śródgłosie (w środku) na wyrazach np.pokój, fabryka, mleko, ręka itp.

5.Utrwalanie głoski k w wygłosie (na końcu) na sylabach ak, ok, ek, uk, ik, yk

6.Utrwalanie głoski w wygłosie (na końcu) na wyrazach np. mak,lak,ssak itp.

7.Utrwalanie głoski w związkach wyrazowych np. pokój Kasi, kupa kamieni itp

8.utrwalanie głoski przed spółgłoskami na logotomach np.
 kle, kla, klu, kre, kro ,wka, lko, lka, łko, nka, żka

Zabawa „Zwierzaki na wybiegu”
W pokazie mody uczestniczą kaczki (kwa kwa), bociany (kle kle), króliki (kic kic), żaby (kum kum),kukułki (ku-ku), indyki (gul,gul,gul) oraz kury (ko ko)i gęsi (gę,gę,gę).Mama lub Tata „zamienia” dziecko w wybrane zwierzę. Dziecko ma za zadanie przejść po wybiegu (np. dywanie lub przedpokoju), z zachowaniem charakterystycznych dla poszczególnych zwierząt ruchów i odgłosów.

9.Utrwalanie głoski w nagłosie (na początku) przed spółgłoskami np. kwas, kluch. klon, klasa itp.

10.Następnie ćwiczymy w zdaniach np.
Kasia karmi kury.
Kuba kopie piłkę.
Elka upiekła sernik.

Jeśli głoska k jest już prawidłowo wymawiana, zwykle głoska g, będąca jej dźwięcznym odpowiednikiem, pojawia się samoistnie. W przeciwnym wypadku należy ją ćwiczyć zachowując podobny harmonogram, pamiętając jednak, że nie ćwiczymy jej w wygłosie.

Głoski wargowo-zębowe f, w

1.Utrwalanie głoski w sylabach otwartych fa,fo,fe,fu,fy, wa,wo,we,wu,wy
Sylaby możemy ćwiczyć recytując z dzieckiem wierszyki np.: Głoskę, ćwiczoną w różnych pozycjach w wyrazie, początkowo przedłużamy zwracając uwagę na jej poprawne brzmienie. Warto też wracać od ćwiczeń narządów artykulacyjnych ( zwłaszcza warg) i zabaw oddechowych.

2. Utrwalanie głoski w nagłosie (na początku) przed samogłoskami np.: waga,woda,fala,faja itp.

3.Utrwalanie głoski w śródgłosie (w środku) w logotomach:
afa ofa efa ufa yfa afo
ofo efo ufo yfo afe ofe
efu ufe yfe afu ofu efe
ufu yfu afy ofy efy ufy yfy
awa owa ewa uwa ywa
awo owo ewo uwo ywo
awe owe ewe uwe ywe
awo owu ewu uwu ywu
awu owy ewy uwy ywy

4.Utrwalanie głoski w śródgłosie (w środku wyrazu) na wyrazach np.: kafel, kafar, szofer, lufa, mowa, sowa itp.

5.Utrwalanie głoski w wygłosie (na końcu wyrazu) na sylabach af, of, ef, uf, yf

6.Utrwalanie głoski w wygłosie (na końcu) na wyrazach np. szef, torf itp.

7.Utrwalanie głoski w związkach wyrazowych np. szef Felki, fajka Stefana, wanna wody, wujek Wojtek, wąsy wujka, itp

8.Utrwalanie głoski w nagłosie (na początku) przed spółgłoskami na logotomach np. fko, fka, fko, wla, fpu, fpi, wpa, wnu, wma, wro

9.Utrwalanie głoski w nagłosie (na początku ) przed spółgłoskami np. wlany, flakon, wnuk, wpadka, wrona,wrak itp

10.Następnie ćwiczymy w zdaniach np.:
Wojtek wrócił z wycieczki do Warszawy.
Wanda nalała wody do flakonu.

Jeśli jedna głoska wargowo-zębowa jest już prawidłowo wymawiana, zwykle kolejna pojawia się samoistnie. Ćwiczenia zaczynamy od głoski, której realizacja w izolacji sprawia dziecku mniejszą trudność.

Głoska l

1.Utrwalanie głoski w sylabach otwartych la,lo,le,lu,ly lub jeśli poprawna artykulacja sprawia dziecku trudność zaczynamy pracę od ćwiczeń głoski w wygłosie al,ol,el,ul,yl,il. Każdorazowo zwracamy uwagę na poprawną artykulację głoski zgodnie z jej prawidłową pozycją artykulacyjną. Ćwiczenia językowe warto poprzedzić treningiem języka. Sylaby możemy ćwiczyć recytując z dzieckiem wierszyki np.

Szedł po drodze Lucek do szkoły się uczyć.
I tak wciąż powtarzał: lu – lu, lo – lo, la – la, ly – ly, le – le.
Taki mały Lucek, co uczyć się chciał.

La, la, la – mówię ja.
Ly, ly, ly – śpiewasz ty.
Lu, lu, lu – wołam ja.
Ly, ly, ly – wołasz ty.
Li, li, li – myślę ja.
Ly, ly, ly – myślisz ty.

2. Utrwalanie głoski w nagłosie (na początku wyrazu) np. lato, lama, las, lody, lok, lek,lampa itp.

3.Utrwalanie głoski w śródgłosie (w środku) w logotomach:

ala,alo,ale,alu,aly
ola,olo,ole,olu,oly
ela,elo,ele,elu,ely
ula,ulo,ule,ulu,uly
yla,ylo,yle,ylu,yly

4.Utrwalanie głoski w śródgłosie (w środku) na wyrazach np. balon, bela, cebula, elana, fala itp.

„Bolek i Lolek"
Kto lubi lody?
- Bolek i Lolek!
Kto chce do wody?
- Bolek i Lolek!
Kto strzela gole?
- Bolek i Lolek!
Kto pilny jest w szkole?
- Bolek i Lolek!
Lubię oglądać Bolka i Lolka
chociaż ze śmiechu łapie mnie kolka.

5.Utrwalanie głoski w wygłosie (na końcu) na wyrazach np. bal, ból, sól, apel, gol itp.

6.Utrwalanie głoski w związkach wyrazowych np. lody latem, lala Leny, pudel Leona, obywatel Londynu

7. Utrwalanie głoski np.
Lolek jest leniem.
Aniela ogląda album Eli.
Olka idzie na molo z Tolkiem.

--------------------------

Ćwiczenia na „f”, „w”

1) Ćwiczenia przygotowujące do poprawnej wymowy głosek |w, f|:
- przygryzanie dolnej wargi górnymi zębami,
- „czesanie” dolnej wargi górnymi zębami,
- zasłanianie zębów wargami.

2) Artykulacja głosek |w, f|:
- górnymi zębami zagryzamy dolną wargę i dmuchamy przez zęby: fffff.., a później: www…

3) Powtarzamy sylaby, przedłużając wymowę głosek |w, f|:
fa, fo, fe, fu, fi, fy
a-fa, o-fo, e-fe, u-fu, i-fi, y-fy
af, of, ef, uf, if, yf
faf, fof, fef, fuf, fif, fyf
wa, wo, we, wu, wi, wy
a-wa, o-wo, e-we, u-wu, i-wi, y-wy
wa-fa, wo-fo, we-fe, wu-fu, wi-fi, wy-fy
waf, wof, wef, wuf, wif, wyf

4) Przykładowe wyrazy do powtarzania:
fala, fajka, foka, fusy, fabryka, Filip, Felek, fontanna, futro futryna, farba, foremka, fortepian, itp., szafa, szufelka, szyfon, syfon, szuflada, kufel, lufa, żyrafa, szofer, rufa, itp., autograf, kilof, szef, szeryf, lew, marchew, paw, ołów, rów, staw, tułów, itp. waga, wazon, wózek, wagon, welon, wąż, wyspa, wanna, warkocz, woda, wujek, worek, wojsko, wulkan, itp., kawa, sowa, krowa, kowal, krawat, mowa, mewa, oliwa, śpiewak, lokomotywa, owoce, trawa, uwaga, rower, itp.,

5) Wiersze do utrwalania poprawnej wymowy głosek |w, f|:

Fafik, Felek i wafelek

Fafik dostał dziś od Felka trzy i pół wafelka.
Teraz piesek wcina wafle, aż furkoczą fafle.

Fart

Podskakuje wrak na fali,
fala w burtę wraku wali…
Czy ten wrak się nie rozwali?
Nie!
Bo choć wrak jest guzik wart,
to od lat mu sprzyja fart.


Fik

Siostra Wici, panna Wika,
z wielką frajdą kozły fika,
goniąc zwinnie ową Wicię,
która zwiewa po suficie.
Fik!

6) Różnicowanie głosek |f, w – ł|:

fa-ła, fo-ło, fe-łe, fu-łu, fy-ły
fał, foł, feł, fuł, fił, fył
łaf, łof, łef, łuf, łyf
ła-wa, ło-wo, łe-we, łu-wu, ły-wy
wał, woł, weł, wuł, wył

7) Różnicowanie głosek |f, w – ł|:

ha-fa, ho-fo, he-fe, hu-fu, hy-fy, hi-fi
fah, foh, feh, fuh, fih, fyh
haf, hof, hef, huf, hyf, hif
wa-ha, wo-ho, we-he, wu-hu, wy-hy, wi-hi
wah, woh, weh, wuh, wyh wih

8) Wyrazy do powtarzania:

• f, w – ł; ł – f, w fałdy, ławka, połówka, główka, słówka, bałwan, wiosło, wół, węzeł, łyżwy, wełna, wałek, pływak, głowa, słowik, sława, słowa, widły, włosy, woził, widział, wiedział, itp. • f, w – h, ch; h, ch – f, w harfa, fachowiec, grochówka, haft, falochron, fartuch, fachowiec, chorągiewka, marchewka, frachtowiec, uchwyt, chwat, itp.

===============================================================================================================================================

Terapia logopedyczna tydzień 25.05.2020 - 29.05.2020

Różnicowanie głosek |g| – |k|:

góra – kura

felga – Felka

gratka – kratka

(na) ogonie – okonie

golarz – kolarz

Gocha – kocha

gul, gul – kul

gary – kary

goła – koła 

gole – kole (prawda w oczy)

gości  – kości

gula – kula 

Gapcia – kapcia

głębi – kłębi się

graty – kraty

goi się – koi (ból)

górnik – kurnik

gapa – kapa

aszczę – klaszczę

 

Zagadki z głoską |g|:

1. Gdy sucha, to się złamie,
Na ziemię upadnie,
A zdrowa listkami
pokrywa się ładnie. [gałąź]

2. Kołują po niebie
Wianuszkiem srebrzystym.
Choć nie listonosze –
Czasem noszą listy. [gołębie]

3. W chmurach szczyty,
A niżej przełęcze i hale.
Mieszkają tam kozice,
Echo i górale. [góry]

4. W piórniku cichutko
Ta „myszka” siedzi,
Nie ma ręki ani nóżki,
Ołówkowe ściera dróżki. [gumka]

5. Ten przedmiot nieduży
Od dawna ci służy,
Z dziurką – koleżanką
Zapną ci ubranko. [guzik] 

6. Jeśli dzisiaj ją kupicie,
To się z niej dowiecie,
Co się wydarzyło
W Polsce i na świecie. [gazeta]

7. Dziurki w niej, jak w serze.
Żyła w morzu na dnie.
Do wanny ją bierzesz,
Bo umie myć ładnie. [gąbka]

8. Tłuściutka i wspaniałą
Kroczy jak dama biała.
Piórami, miękkim puchem okryta.
Jednak jest głupia i kwita. [gęś]

9. Co buduje każdy ptak,
By chować pisklęta,
A tylko kukułka wcale
O tym nie pamięta? [gniazdo]

10. Stoi na kuchence,
Z ognia nie ucieka.
Da ci talerz zupy,
Albo kubek mleka. [garnek]

11.Na patyku zębów rządek,
Znają je na pewno dzieci.
Służą do równania grządek
I do uprzątania śmieci. [grabie]

12. Zielone kuleczki
W strąku sobie drzemią.
Jak latem dojrzeją,
Ludzie chętnie je zjedzą. [groszek]

13. Ma kształt żarówki,
Lecz wcale nie świeci,
Gdy jest dojrzała,
Zjadają ją dzieci. [gruszka]

14. Kiedy już umyłeś głowę
I wytarłeś jak należy,
On swe zęby plastikowe
Do czupryny twojej szczerzy. [grzebień]

15. W ekwipunku niemowlaka
Obok smoczka i śliniaka
Jest zabawka bardzo tania:
Takie coś do potrząsania. [grzechotka]

16. Wśród igliwia
Rośnie sobie.
Brązowy kapelusz
Nosi na głowie. [grzyb]

17. Są ich miliony
I bezchmurną nocą,
Wysoko nad nami,
Na niebie się złocą. [gwiazdy]

 

Materiał słowny do terapii głoski [dż]. 

Słowniczek zajęciowy zawiera słówka z głoską [dż] w nagłosie i śródgłosie, połączenia wyrazowe oraz zdania. Przygotowany materiał słowny ułatwia organizację pracy nad prawidłową wymową głoski [dż].

Głoska [dż] w nagłosie i śródgłosie:

NARYSUJ OBRAZKI

NARYSUJ OBRAZKI

DŻUNGLA

DŻENTELMEN

DŻEM

DŻUDO

DŻIN

MAHARADŻA

DŻIP

DŻUMA

DŻOKEJ

DROŻDŻÓWKA

DŻOKER

DŻOKEJKA

Zagadki:

ROZWIĄŻ ZAGADKI- ODPOWIEDZI NARYSUJ LUB NAPISZ JEŚLI POTRAFISZ


Mama go jesienią
z owoców gotuje,
zimą taki deser
bardzo nam smakuje.

 

Gdy w baśni dobra wróżka
coś wyczarować chce,
to dziwy dzieją się,
gdy wznosi się czarodziejska ……

 

Kiedy je mama doda do ciasta,
To ciasto mamie pięknie wyrasta.

 

Połączenia wyrazowe:

PRZECZYTAJ GŁOŚNO, ZAKREŚL [DŻ] NA KOLOROWO

DŻIP DŻENTELMENA

DŻEM DO DROŻDŻÓWEK

DŻUMA W DŻUNGLI

DŻOKEJKA DŻOKEJA

DŻUDOKA NA FIDŻI

RÓŻDŻKA DŻINA

Zdania:

ZAZNACZ [DŻ] NA KOLOROWO, NAUCZ SIĘ CZYTAĆ. ZRÓB ILUSTRACJĘ DO WYBRANEGO ZDANIA.

DŻOKEJ UJEŻDŻA KONIA DŻANNĘ.

DŻENTELMEN KUPIŁ DROŻDŻÓWKI I DŻEM.

W DŻUNGLI PANUJE DŻUMA.

DŻUDOKA KUPIŁ DŻIPA I WYJEŻDŻA NA FIDŻI.

DŻUDOKA TRENUJE DŻUDO.

MAMA KUPIŁA DROŻDŻE I DŻEM DO DROŻDŻÓWEK.

Wierszyk:

PRZEJAŻDŻKA DŻINA

DŻENTELMEN DŻIN

WYJEŻDŻA DŻIPEM

NA PRZEJAŻDŻKĘ W DŻUNGLI

PRZED ŚWITEM.

NAUCZ SIĘ PIĘKNIE CZYTAĆ

 
 

Źródło: domologo.pl

 

GŁOSKI SZ - Ż (RZ) – różnicowanie  (akcentujemy dźwięczną głoskę „ż”)                                                                                                                        

- szyja żyrafy

- szeroka rzeka

- koszyk warzyw

- szpinak na talerzu

- muszle na plaży

- Szymek pomalował na żółto szyję żyrafy.

- Nad szeroką rzeką szumią wierzby.

- Błażej szuka blaszanej żaglówki.

- W koszyku leżą pyszne warzywa.

- Bożenka włożyła do kieszeni żołędzie i kasztany.

- Łukasz otworzył puszkę orzechów.

- Grażynka szuka na plaży muszli i bursztynów.

- Koleżanka Urszulki marzy o podróży do Hiszpanii.

- Tomasz mierzy szary kożuszek.

- Małgorzatka nie poszła do szkoły, bo bolał ją brzuszek.

- Na morzu szalał olbrzymi sztorm.

- Na talerzu, obok mrożonego szpinaku, położono groszek.

- Dojrzała gruszka wpadła do fartuszka Marzenki.

- Agnieszka kroi rzodkiewkę i pietruszkę na jarzynkę.

- Mateusz włożył różową poszewkę na poduszkę.

 

Utrwalenie głoski |g|

ga ga ga ga
go go go go
ge ge ge ge
gu gu gu gu
gy gy gy gy

ga go ge gu

aga oga uga ega

ogo ugu ege ygy

gę gął guł    gęł gął guł  gę goł guł  gęł goł guł

Początek wyrazu:

gapa, ganek, guma, guzik, gęś, gąbka, głowa, gaz, gaza, gazeta, gad, gaj, gajowy, gałka, gołąb, godło, goździk, guz, góra.

Środek wyrazu:

noga, kogut, kolega, waga, wagon, uwaga, ogórek, cegła, mgła, zagadka, flaga, jagoda, pagórek, droga, figura, łodyga, przygoda.

Przed spółgłoską:

igła, jagoda, długo, ognisko, gleba, glut, galoty, gęba, gęś, gil, agrafka, agrest, ogród, ognisko, cegła, tygrys, mgła.

 

Pary wyrazów:

gęsta mgła,
wagon węgla,
głośna gęś,
gruba igła,
długi ogórek,
gumowa gąbka,
głupi kogut,
garstka grochu,
goła głowa,
gorące ognisko,
gliniany garnek.

Zdania:

Ten ogórek był gorzki.
Guzik upadł na podłogę.
Gaśnicą ugaszono pożar.
Górnik wydobywa węgiel.
Lubię jagodową galaretkę.
Górale mieszkają w górach.
Gąsienica pełznie po gałęzi.
Od biegania było mi gorąco.
Ugotowaną gęś wyjąłem z garnka.
Grzesiu odgadł zagadkę.

=================================================================================================================================

https://www.sosrodzice.pl/cwiczenia-logopedyczne-dla-czterolatkow-bawcie-sie-razem-domu/
https://mamotoja.pl/rozroznianie-dzwiekow-zabawy-dla-dzieci,logopedia-i-zaburzenia-mowy-artykul,13405,r1p1.html

------------------------

ZESTAW ĆWICZEŃ MAJĄCYCH NA CELU WYWOŁANIE PRAWIDŁOWEJ ARTYKULACJI GŁOSEK TYLNOJĘZYKOWYCH „k” „g”

 Ćwiczenia ogólnej motoryki narządów mowy:

 • winda – otwórz szeroko buzię, poruszaj językiem tak jakby był windą – raz do góry, raz do dołu,
• malarz – malujemy pędzlem (język) sufit (podniebienie) – zaczynamy od zębów w stronę gardła,
• młotek – wbijamy gwoździe w ścianę. Zamieniamy język w młotek, który będzie wbijał w ścianę (wałek dziąsłowy) zaczarowane gwoździe (najpierw należy szpatułką lub zimną łyżeczką dotknąć podniebienia tuż za górnymi siekaczami nazywając je np. zaczarowanym miejscem lub parkingiem – w tym miejscu język powinien „przybijać” gwoździe),
• liczenie ząbków – dotykanie czubkiem języka kolejnych ząbków na górze i na dole przy szeroko otwartej buzi,
• słoń – ma długą trąbę, którą potrafi wszędzie sięgnąć – a czy ty potrafisz dotknąć językiem ostatniego zęba na górze? ( na dole, nosa, brody, ucha itd.),
• wyżymaczka – przeciskanie języka przez maksymalnie zbliżone do siebie zęby,
• zlizywanie z płaskiego talerza nutelli, miodu, mleka w proszku – w zależności od upodobań dziecka,
• zdmuchiwanie skrawka papieru umieszczonego na czubku języka,
• przytrzymywanie czubkiem języka przy podniebieniu (na „parkingu”) hallsów, rodzynek, płatków kukurydzianych, rodzynek itp.
• Wysyłanie całusków na odległość,
• świnka – wysuwanie obu warg do przodu, udając ryjek,
• wąsy – przytrzymywanie słomki lub ołówka pomiędzy wargą a nosem (oczywiście bez pomocy rąk),
• straż pożarna – naśladowanie syreny poprzez dosadne wymawianie głosek e – o, i – u,
a – u.
Wśród przyczyn zaburzeń realizacji głosek „k” i „g” wymienia się niską sprawność ruchową języka, a w szczególności jego tylnej części. Może to wynikać z ograniczonych jeszcze w tym wieku możliwości językowych. Zamiast wysklepienia się tylnej części języka i zwarcia
z podniebieniem miękkim miejsce zwarcia przesuwa się do przodu jamy ustnej. Najczęściej tylnojęzykowe „k” zamieniane jest na zębowe zwarte „t” (parakappacyzm), natomiast dźwięczne „g” na „d” lub „h” (paragammacyzm). Przykład: kura – tura, kino – tino, tak – tat, guma – duma, głowa – dłowa, itd. Zjawisko to najczęściej występuje jako etap przejściowy
w procesie kształtowania się mowy, jednak w przypadku przedłużania się uznawane jest za wadę wymowy. Sposób powstawania tych głosek wymaga określonej sprawności wymienionych partii mięśni, czyli doprowadzenia do uchwycenia i zrozumienia przez dziecko różnicy w ich pracy. W związku z tym na etapie wstępnym przeprowadza się ćwiczenia polegające na unoszeniu języka i tworzeniu jego zwarcia z podniebieniem twardym,
a następnie opuszczaniu jego czubka na dół jamy ustnej, za dolne siekacze tak, aby doszło do wysklepienia grzbietu języka w tylnej części jamy ustnej i wytworzenia się w tym miejscu zwarcia.

Ćwiczenia wstępne do wywołania głosek „k”, „g”:

• konik – kląskanie czubkiem i środkiem języka,
• sklejanie pierogów – nagryzanie brzegów języka zębami (masaż i rozciąganie języka),
• półeczka – wysuwanie szerokiego języka z buzi nie dotykając zębów,
• odrywanie językiem przyklejonego do podniebienia opłatka, andruta,
• oprzeć czubek języka o dolne zęby – język wybrzuszyć tak aby górne zęby skrobały jego grzbiet ( drapiemy koci grzbiet),
• płukanie gardła wodą – gulgotanie,
• dmuchanie przez nos na watkę (piórko) zawieszoną na nitce,
• wymawianie przy szeroko otwartych ustach: aka, oko, uku, eke, iki, yky, ak, ok, ek, uk, ik, yk, ka, ko, ke, ku, ky, ki, aga, ogo, ege, ugu, ygy, igi, ag, og, eg, ug, yg, ig, ga, go, ge, gu, gy, gi • Przy wymawianiu głosek „k”, „g” można kłaść dłoń na gardle, aby ukazać dziecku, że głoska ta powstaje z tyłu jamy ustnej a nie z przodu,
• pomocne może być włożenie końców dwóch palców między górne a dolne siekacze w celu „przytrzymania” czubka języka, co w znacznym stopniu utrudni zamianę głoski „k” na „t”,
• zwarcie tylnej części języka z podniebieniem miękkim – niezbędne do artykulacji „k, g” - łatwiej uzyskać w pozycji leżącej z lekko odchyloną do tyłu głową. Masa języka wówczas samowładnie cofa się w głąb jamy ustnej,
• wywoływanie prawidłowej artykulacji rozpoczynamy od bezdźwięcznego „k” - dźwięczne „g” najczęściej pojawia się wtedy samoistnie. Utrwalanie prawidłowej artykulacji głosek w sylabach: aka ako ake, aku, aky, aki, oka, oko, oke, oku, oky, oki eka, eko, eke, eku, eky, eki uka, uko, uke, uku, uky, uki yka, yko, yke, yku, yky, yki Ka, ko, ke, ku, ky.

Utrwalanie prawidłowej artykulacji w wyrazach:

kamień, kartofel, kara, katedra, kalosze, kanarek, kapelusz, kapral, kapusta, kareta, karmnik, karuzela, kaseta, kasztan, kot, komar, kogut, kołdra, kołnierz, komin, kominiarz, koniczyna, koń, kopalnia, korona, kos, kosa, kosz, kostka, kowal, koza, kozioł, konwalia, kura, kula, kurtyna, kupon, kupiec, kulig, kucharz, kubeł,

------------------------------------------

Ćwiczenia logopedyczne dla dzieci młodszych i starszych

1. Ćwiczenia słuchowe – stanowią one bardzo ważną grupę ćwiczeń logopedycznych, ponieważ często opóźnienia czy zaburzenia rozwoju mowy pojawiają się na skutek opóźnień rozwoju słuchu fonematycznego/ tzw. słuchu mownego/. Stymulując funkcje słuchowe przyczyniamy się do rozwoju mowy dziecka.

Przykłady dla dzieci młodszych: 

  • „ Co słyszę?” – dzieci siedzą z zamkniętymi oczami i nasłuchują, rozpoznają odgłosy dochodzące z sąsiedztwa, ulicy.
  • „ Zgadnij, co wydało dźwięk?” – uderzanie pałeczką w szkło, fajans, metal, kamień, drewno itp. Toczenie różnych przedmiotów po podłodze / np. piłki, kasztana, kamienia/, rozpoznawanie odgłosu przez dzieci.
  • Rozpoznawanie różnych przedmiotów w zamkniętym pudełku po wydawanym odgłosie – groch, kamyki, gwoździe, cukier, kasza itp.
  • Uderzanie o siebie klockami, łyżeczkami, garnuszkami; uderzanie łyżeczką o pustą szklankę, o szklankę z wodą, klaskanie, darcie papieru, gniecenie papieru, przelewanie wody( z wysokości, z niska), drapanie po szkle, papierze, stole.
  • Rozpoznawanie głosu, szmeru, źródła dźwięku – miejsca, kierunku, odległości, ilości dźwięków (dużo- mało), głośności ( cicho – głośno).
  • Szukanie ukrytego zegarka, radia, dzwoniącego budzika.
  • Rozróżnianie i naśladowanie głosów zwierząt: kota, psa, krowy, kury, koguta, kaczki, gęsi itp.
  • Rozróżnianie odgłosów pojazdów: samochodu, pociągu, motoru, traktora itp.
  • Rozpoznawanie po dźwięku różnych urządzeń domowych, np. odkurzacz, mikser, suszarka, pralka itp.

Przykłady dla dzieci starszych: 

  • Wyróżnianie wyrazów w zdaniu. ( stawiamy tyle klocków, rysujemy tyle kółeczek, klaszczemy tyle razy ile słów słyszy dziecko w wypowiadanym zdaniu).
  • Wydzielanie sylab w wyrazach poprzez wystukiwanie sylab, wyklaskiwanie, badanie ile razy opadnie żuchwa / na ręce/ przy wybrzmiewanie sylab.
  • Nazywanie obrazków – dziecko kończy wyraz po pierwszej sylabie wypowiedzianej przez logopedę, nauczyciela, rodzica, a potem odwrotnie – dziecko zaczyna.
  • Dzielenie na sylaby imion dzieci / na początku łatwych/.
  • Wyszukiwanie imion dwu- i trzysylabowych.
  • Wyszukiwanie słów z podaną przez n-la sylabą.
  • Rozpoznawanie określonej sylaby w rozsypance sylabowej, np. ba, pa, ta, da, la, ra.
  • Wyszukiwanie imion rozpoczynających się od samogłoski, następnie od podanej spółgłoski.
  • Wydzielanie spółgłosek nagłosowych przez przedłużanie nagłosu, np. ssssamolot, szszszafa. Przy pomocy ilustracji – wyszukiwanie przedmiotów, których nazwy rozpoczynają sią na daną głoskę.
  • Wydzielanie spółgłoski wygłosowej.
  • Dzielenie na głoski łatwych a następnie coraz trudniejszych słów.
  • Ćwiczenia z paronimami: bułka – półka, domek –Tomek, koza – kosa itp.
  • Rozróżnianie mowy prawidłowej od nieprawidłowej

2. Ćwiczenia oddechowe - poprawiają wydolność oddechową, sprzyjają wydłużaniu fazy wydechowej, co powoduje poprawę jakości mowy. Ćwiczenia prowadzone są najczęściej w formie zabawowej, przy wykorzystaniu różnych środków, np. piórek, piłeczek, wody mydlanej, chrupek, wiatraczków itp. Są także wplatane w opowieści i zabawy ruchowe.

 Przykłady: 

  • Wdech nosem ( usta zamknięte) i wydech ustami.
  • Dmuchanie na płomień świecy.
  • Dmuchanie na piłeczkę pingpongową, wyścigi piłeczek.
  • Dmuchanie na kulkę z waty, na wiatraczek.
  • Chłodzenie „ gorącej zupy” – dmuchanie ciągłym strumieniem.
  • „ Zdmuchiwanie mlecza” – długo, aż spadną wszystkie nasionka.
  • Chuchanie na zmarznięte ręce.
  • Naśladowanie lokomotywy – wydmuchiwanie „nadmiaru pary” – ffff, szszsz.
  • Naśladowanie balonika – wypuszczanie powietrza z jednoczesnym odgłosem „ sssss”.
  • Nadmuchiwanie balonika.
  • Naśladowanie syreny – „ eu-eu- eu”, „ au-au-au” – na jednym wydechu.
  • Wyścigi chrupek – dmuchanie w parach.
  • Dmuchanie na piórko, aby nie spadło.
  • Liczenie na jednym wydechu.
  • Powtarzanie zdań na jednym wydechu – najpierw krótkich, potem coraz dłuższych.
  • Powtarzanie zdań szeptem.
  • Naśladowanie śmiechu różnych osób:
  • - staruszki: che- che- che
  • - kobiety – wesołe cha- cha- cha
  • - mężczyzny – rubaszne ho- ho- ho
  • - dziewczynki – piskliwe, chichotliwe chi- chi- chi.

3. Ćwiczenia motoryki narządów artykulacyjnych – u  większości dzieci z wadą wymowy występuje obniżona sprawność narządów artykulacyjnych / języka, warg, policzków, podniebienia miękkiego/.. Czasem przyczyną wady wymowy są nieprawidłowości w budowie anatomicznej narządów mowy, np. zbyt krótkie wędzidełko podjęzykowe, przerośnięty język, zbyt duża masa języka, rozszczep wargi itp. Przyczyną bywają także, szczególnie u dzieci młodszych, nieprawidłowe nawyki związane z połykaniem lub oddychaniem. Konieczne są w tych wszystkich wypadkach ćwiczenia motoryki narządów mowy oraz ćwiczenia prawidłowego połykania. Optymalną sytuacją byłoby, gdyby ćwiczenia prowadzone były według zaleceń logopedy.

Ćwiczenia logopedyczne początkowo powinny być wykonywane przy kontroli wzrokowej – przed lustrem, stopniowo przechodząc do ćwiczeń bez kontroli wzroku. Większość ćwiczeń wymaga wielokrotnego powtarzania, więc konieczne jest stosowanie metod zabawowych podczas ćwiczeń.

Ćwiczenia warg: 

  • Wymawianie na przemian „ a-o” przy maksymalnym oddaleniu od siebie wargi górnej i dolnej.
  • Oddalanie od siebie kącików ust – wymawianie „ iii”.
  • Zbliżanie do siebie kącików ust – wymawianie „ uuu”.
  • Naprzemienne wymawianie „ i – u”.
  • Cmokanie.
  • Parskanie / wprawianie warg w drganie/.
  • Masaż warg zębami ( górnymi dolnej wargi  i odwrotnie).
  • Dmuchanie na płomień świecy, na watkę lub piłkę pingpongową.
  • Układanie ust jak przy wymowie samogłosek ustnych, z wyraźną, przesadną artykulacją warg, np. w kolejności: a-i-o-u-y-e,  u-a-i-o-e-y,  o-a-y-i-u,  e-y-i-o-a-u,            u-i-y-a-o.
  • Wymowa samogłosek w parach: a-i, a-u,  i-a,  u-o,  o-i,  u-i,  a-o, e-o  itp.
  • Wysuwanie warg w „ ryjek”, cofanie w „ uśmiech”.
  • Wysuwanie warg w przód, następnie przesuwanie warg w prawo, w lewo.
  • Wysuwanie warg w przód, następnie krążenie wysuniętymi wargami.

Ćwiczenia języka: 

  • „Głaskanie podniebienia” czubkiem języka, jama ustna szeroko otwarta.
  • Dotykanie językiem do nosa, do brody, w stronę ucha lewego i prawego.
  • Oblizywanie dolnej i górnej wargi przy ustach szeroko otwartych / krążenie językiem/.
  • Wysuwanie języka w przód i cofanie w głąb jamy ustnej.
  • Kląskanie językiem.
  • Dotykanie czubkiem języka na zmianę do górnych i dolnych zębów, przy maksymalnym otwarciu ust / żuchwa opuszczona/.
  • Język wysunięty w kształcie grota wykonuje poziome ruchy wahadłowe od jednego do drugiego kącika ust.
  • Rurka – wargi ściągnięte  i zaokrąglone unoszą boki języka.
  • Język lekko wysunięty opiera się na wardze dolnej i przyjmuje na przemian kształt „łopaty” i „grota”.
  • Ruchy koliste języka w prawo i w lewo na zewnątrz jamy ustnej.
  • Oblizywanie zębów po wewnętrznej i zewnętrznej powierzchni dziąseł pod wargami. Usta zamknięte.

Ćwiczenia usprawniające podniebienie miękkie: 

  • Wywołanie ziewania przy nisko opuszczonej szczęce dolnej.
  • Płukanie gardła ciepłą wodą.
  • „Chrapanie” na wdechu i wydechu.
  • Głębokie oddychanie przez usta przy zatkanym nosie i odwrotnie.
  • Wymawianie połączeń głosek tylnojęzykowych zwartych z samogłoskami, np. ga, go, ge, gu, gy, gi, gą, gę, ka, ko, ke, ky, ki, ku, ak, ok, ek, ik, yk, uk…
  • Wypowiadanie sylab / jak wyżej/ i logatomów: aga, ogo, ugu, eke, yky, ygy, iki, Igi, ago, egę itp.
  • Nabieranie powietrza nosem i zatrzymanie w jamie ustnej. Policzki nadęte. Początkowo nadymać policzki z zatkanym nosem, a następnie próbować połykać powietrze.

Ćwiczenia policzków: 

  • Nadymanie policzków – „ gruby miś”.
  • Wciąganie policzków – „ chudy zajączek”.
  • Nabieranie powietrza w usta i zatrzymanie w jamie ustnej, krążenie tym powietrzem, powolne wypuszczanie powietrza.
  • Naprzemiennie „ gruby miś” – „ chudy zajączek”.
  • Nabieranie powietrza w usta, przesuwanie powietrza z jednego policzka do drugiego na zmianę.

Ćwiczenia prawidłowego połykania - wyrobienie nawyku połykania z językiem ułożonym na wałku dziąsłowym/: 

  • Unoszenie języka na wałek dziąsłowy za górnymi zębami przy otwartych a następnie zamkniętych ustach.
  • Lizanie czubkiem języka wałka dziąsłowego.
  • Trzymanie czubkiem języka cukierka tik-tak przy wałku dziąsłowym, jednoczesne połykanie śliny.
  • Ćwiczenie jak wyżej z kawałeczkiem czekolady przyklejonym do wałka dziąsłowego.

---------------------------

Bajki artykulacyjne

 

  „Indianie’’ 

 

Indianie wyruszają ze swojej wioski na polowanie. Żegnają się ze swoimi dziećmi (cmokając całujemy  palce  prawej  ręki)  i żonami (cmokając  całujemy  palce  lewej  ręki). Wsiadają na swoje konie i jadą (naśladujemy  językiem  tętent  koński, zmieniając brzmienie przez inny układ warg) przez most  (usta  jak  do  ,,u’’  i  kląskanie), a potem przez prerię (usta jak do ,,i’’ i kląskanie). Konie zmęczyły się  (parskanie)  i dają znak, że chcą pić:  ihaha, ihaha, ihaha. Indianie zatrzymują swoje konie:  prrr… prrr … prrr… Konie  piją (ruchy  języka  z  dołu  do  góry,  naśladujące  picie  zwierzęcia). Nagle Indianie ujrzeli zwierzynę i strzelili z łuku. Zbliżała się noc, więc musieli rozpalić ognisko. Nie mieli zapałek. Zaczęli od małej iskierki i musieli mocno dmuchać, żeby ognisko się rozpaliło (dmuchanie  w  złączone  ręce). Upiekli na ogniu zwierzynę i zrobili sobie ucztę (mlaskanie  i  oblizywanie  szeroko  otwartych  ust). Po pewnym czasie zachciało im się spać  (ziewanie) i zasnęli (chrapanie). Rano Indianie zwołali rozbiegane konie :  a-e-o, y-u-i   (przeciągamy  samogłoski). Wsiedli na nie i pojechali przez prerię (usta jak do ,,i’’, kląskanie ), a potem  przez most (usta jak do ,,u’’ i kląskanie ). Wrócili do wioski i witają się ze swoimi dziećmi (cmokając całujemy palce prawej ręki ) i żonami (cmokając całujemy palce lewej ręki ).

 

„Dzień dobry misiu”

 

Dzisiaj twój język będzie małym misiem, a buzia jego domkiem. Miś obudził się wcześnie rano – poprzeciągał się, poziewał (szerokie ziewnięcie). Zrobił poranną gimnastykę – kilka podskoków (unoszenie języka na górny wałek dziąsłowy), kilka wymachów rąk (wypychanie językiem policzków) i pięć okrążeń (w prawo i w lewo) wokół stołu (ruchy okrężne języka w przedsionku jamy ustnej, usta zamknięte). Umył ząbki (oblizywanie czubkiem języka górnych i dolnych  zębów po wewnętrznej stronie przy zamkniętych i otwartych  ustach). Postanowił policzyć swoje ząbki (dotykanie czubkiem języka każdego zęba na dole i górze). Nagle poczuł wielki głód i usłyszał jak mu burczy w brzuchu (wibrowanie wargami bbb, bbb).To znak, że pora na śniadanie i pyszny miodek ( oblizywanie warg).

 

„Miś idzie na spacer”

 

Dzisiaj wasze języczki będą misiem Uszatkiem, a wasza buzia jego domkiem.
Miś obudził się wcześnie rano - przeciągnął się i trochę poziewał. Zrobił
poranną gimnastykę - kilka podskoków (unoszenie języka na górny wałek dziąsłowy
przy szeroko otwartych ustach), troszkę pobiegał (wypychanie językiem
policzków). Na śniadanie zjadł słodki miód (oblizywanie warg). Potem umył ząbki
(oblizywanie językiem górnych zębów po wewnętrznej stronie przy zamkniętych, a
następnie otwartych ustach).Wyjrzał przez okno (wysuwanie szerokiego języka na
zewnątrz jamy ustnej). Zobaczył Zosię i Jacka. Przesłał im całuski (cmokanie
ustami - naśladowanie posyłania całusków). Dzieci zaprosiły go na spacer
do lasu.

 

„Przygody Języczka-Wędrowniczka"

 

Opowiadamy bajkę, w czasie, której dzieci wykonują określone ruchy warg, języka, ćwiczenia oddechowe:

 Pewnego dnia Języczek-Wędrowniczek postanowił pojechać na wycieczkę.- Ale zanim pojadę muszę posprzątać mieszkanie - pomyślał. Jak pomyślał tak zrobił. Na początek wymył sufit mieszkania (staranne oblizywanie czubkiem języka podniebienia), podłogę (dokładne oblizy­wanie dna jamy ustnej), jedną ścianę (oblizywanie językiem wewnętrz­nej strony policzków), drugą ścianę (te same ruchy co poprzednio), póź­niej okna (oblizywanie każdego ząbka po kolei), a na końcu umył drzwi (oblizywanie warg ruchem okrężnym)

- Teraz już mogę pojechać na wycieczkę - pomyślał Języczek.

Wsiadł na swego konia i pojechał do zaczarowanego lasu (uderzanie czub­kiem języka o wałek dziąsłowy - naśladowanie odgłosów jazdy kon­nej).

W lesie języczek zatrzymał konia (wymawianie głosek prrr) i rozejrzał się dookoła. Popatrzył na niebo (wysuwanie języka z jamy ustnej i kiero­wanie go w stronę nosa), na polanę (wysuwanie języka na brodę), w jed­ną stronę (kierowanie języka w stronę kącika ust) i w drugą stronę (dru­gi kącik ust). Gdy już wszystko obejrzał, przeszedł las w jedną stronę (ru­chy języka po podniebieniu - od dziąseł do gardła), w drugą stronę (prze­suwanie języka od gardła do dziąseł) i przedarł się przez gęste krzaki i drzewa (język przeciska się przez zaciśnięte zęby).

Nagle zobaczył dziwnych mieszkańców zaczarowanego lasu, którzy przy­szli się z nim przywitać:

- Parskaczy (wykonujemy motorek wargami),

- Wargaczy (rytmiczne uderzanie palcami w zaciśnięte usta),

- Szuwarki (wkładamy palec między wargi i poruszamy nim rytmicz­nie),

- Indian - dużych (bardzo głośne naśladowanie odgłosu Indian) i ma­lutkich (ciche naśladowanie odgłosu Indian).

Języczek przywitał się ze wszystkimi (wykonujemy całuski wargami) i za­czął się z nimi wesoło bawić w berka i chowanego.

Po pewnym czasie zmęczeni przyjaciele zaczęli nadsłuchiwać, co dzieje się w lesie. Usłyszeli szelest liści (sz, sz, sz), szum wiatru (w, w, w), głos kukułki (ku - ku - ku), rechot żab (kum - kum - kum), stukot dzięcioła (puk - puk - puk) i pluskot rybek w wodzie (plum - plum - plum).

Nagle wszyscy zobaczyli ciemne chmury, które zbierały się nad lasem. Ję­zyczek i jego przyjaciele postanowili je rozdmuchać, aby nie dopuścić do nadchodzącej burzy (wykonywanie mocnych wydechów) i udało się: - chmury zostały rozdmuchane. 

Powoli zapadał wieczór i Języczek musiał wracać do swojego domu. Ale najpierw muszę nazbierać malin i jagód - pomyślał (dzieci przy po­mocy rurek robią wdech i zbierają papierowe maliny i jagody do ko­szyka). Gdy nazbierał cały koszyk, pożegnał się z nowymi przyjaciółmi (cmoka­nie wargami), wsiadł na konia i przyjechał do domu, gdzie od razu zasnął śniąc o nowych przygodach.

============================================================================================================================================================

ZESTAW ĆWICZEŃ MAJĄCYCH NA CELU WYWOŁANIE PRAWIDŁOWEJ ARTYKULACJI GŁOSKI „r”

 Ćwiczenia motoryki narządów mowy:

• konik – kląskanie czubkiem i środkiem języka,
 • winda – otwórz szeroko buzię, poruszaj językiem tak jakby był windą – raz do góry, raz do dołu,
• malarz – malujemy pędzlem (język) sufit (podniebienie) – zaczynamy od zębów w stronę gardła,
• młotek – wbijamy gwoździe w ścianę. Zamieniamy język w młotek, który będzie wbijał w ścianę (wałek dziąsłowy) zaczarowane gwoździe (najpierw należy szpatułką lub zimną łyżeczką dotknąć podniebienia tuż za górnymi siekaczami nazywając je np. zaczarowanym miejscem lub parkingiem – w tym miejscu język powinien „przybijać” gwoździe),
 • liczenie ząbków – dotykanie czubkiem języka kolejnych ząbków na górze i na dole przy szeroko otwartej buzi,
 • żyrafa – ma długą szyję, którą potrafi wyciągnąć wysoko do góry – a jak daleko ty sięgniesz swoim językiem?,
 • słoń – ma długą trąbę, którą potrafi wszędzie sięgnąć – a czy ty potrafisz dotknąć językiem ostatniego zęba na górze?, ( na dole, nosa, brody, ucha itd.),
 • sklejanie pierogów – nagryzanie brzegów języka zębami (masaż i rozciąganie języka),
 • wyżymaczka – przeciskanie języka przez maksymalnie zbliżone do siebie zęby,
 • półeczka – wysuwanie szerokiego języka z buzi nie dotykając zębów,
 • zlizywanie z płaskiego talerza nutelli, miodu, mleka w proszku – w zależności od upodobań dziecka, • odrywanie językiem przyklejonego do podniebienia opłatka, andruta,
 • zdmuchiwanie skrawka papieru umieszczonego na czubku języka,
 • przytrzymywanie czubkiem języka przy podniebieniu (na „parkingu”), rodzynek, płatków kukurydzianych, rodzynek itp.


 Ćwiczenia przygotowawcze :
• trzepanie dywanów – szybkie, kilkukrotne uderzanie językiem o górną wargę,
• rozmowa z ufoludkiem -wypowiadaniezbitki sylabowej „lalolule” najpierw wolno, potem coraz szybciej,
 • rozmowa z ufoludkiem II -wielokrotne, coraz szybsze wypowiadanie zbitki sylabowej:  bda bdo bde bdu bdy, pta pto pte ptu pty,
• karabin maszynowy – energiczne, jak najszybsze wypowiadanie głosek „tttttttt”, „dddddddd”, „tdtdtd”, „tdntdntdn” - język powinien uderzać w „zaczarowane miejsce” - nie może dotykać zębów – przy szeroko otwartej buzi,
 • powtarzanie sylab: tetetetetetete, tytytytytytyty, dedede, dydydydy,
 • powtarzanie zbitki sylabowej: teda-teda-teda, tede-tede, tedo-tedo, tedutedu, tedy-tedy,
 • powtarzania zbitki sylabowej: deda-dedadeda, dede-dede, dedo-dedo, dedu-dedu, dedy-dedy,
• suszarka – mocne dmuchanie na czubek języka uniesiony do wałka dziąsłowego (zaczarowane miejsce),  aż do pojawienia się dźwięku tr.


 Ćwiczenia wymowy głoski „r” w sylabach:
• mały ptaszek uczy się śpiewać – powtarzanie sylab szeptem, potem głośno: la la la – trla, lo lo lo – trlo, lu lu lu – trlu, le le le – trle, ly ly ly – trly, li li li – trli,
• naśladowanie różnych odgłosów: - gra na trąbce – tra ta ta, tre te te, tru tu tu... - karabin maszynowy – trtrtrtrtrtrtrtr - budzik – drdrdrdrdrdrdrd - groźny pies – wrwrwwrwrwr - traktor – pyr pyr pyr, tyr tyr tyr - świnka – chrum, chrum - ćwierkające wróbelki – ćwir ćwir - fruwające ptaki – frr frr frr - zatrzymanie konia – prr, prr - wrona – kra kra kra - samochód – brum brum - pękający balonik – trach! - czyszczenie butów – szuru szuru - zapalanie światła – pstryk!
• Rozmowa w języku Zulu – Gula : powtarzanie sylab zawierających głoskę „r”: tra, tro, tre, tru, try, atra, atro, atre, atru, atry; otra, otro, otre, otru, otry; etra, etre, etru, etry; utra, utro, utru, utry; ytra, ytro, ytre, ytry, dra, dro, dre dru, dry adra, adro, adre, adru, adry, odra, odro, odre, odru, odry, edra, edre, edro, edru, edry, udra, udro, udre,udru, udry ydra, ydro, ydre, ydru, ydry ar, or, er, ur, yr ra, ro re, ru, ry.


 Utrwalanie prawidłowej wymowy głoski „r” w wyrazach:
 trawa, trasa, tramwaj, tratwa, trampki, tran, trochę, troje, trudny, truskawka, trybuna, strażak, wiatrak, siostra, futro, jutro, lustro, patrol, wątroba, piętro, strona, opatrunek, struś, strumyk, futryna, cytryna, strych, strach, trąba kołdra, wiadro, zdrowy, biedronka, landrynki, adres, hydrant, drabina, droga, drut, drugi, drogi, druk, drobne, draka, drylownica, drań, drążek, drelich, mądry, wydry, podróż, kadra, praca, pralka, pralnia, prasa; prosty, proszę, prosiak, problem; prędko, precel, prezent, próba, próchno, oprawa, uprasowany, wyprawa brat, brama, bratki broda, broszka, brokuły, bruk, brudny, brulion bryła, bryka, brylanty ubranie, obrazek, zebra, obrona, obroża, obrok.

---------------------------

ZESTAW ĆWICZEŃ MAJĄCYCH NA CELU WYWOŁANIE PRAWIDŁOWEJ ARTYKULACJI GŁOSEK SZEREGU SZUMIĄCEGO (sz, ż, cz,dż)

Ćwiczenia motoryki narządów mowy:
• konik – kląskanie czubkiem i środkiem języka,
• winda – otwórz szeroko buzię, poruszaj językiem tak jakby był windą – raz do góry, raz do dołu,
• malarz – malujemy pędzlem (język) sufit (podniebienie) – zaczynamy od zębów w stronę gardła,
• młotek – wbijamy gwoździe w ścianę. Zamieniamy język w młotek, który będzie wbijał w ścianę (wałek dziąsłowy) zaczarowane gwoździe (najpierw należy szpatułką lub zimną łyżeczką dotknąć podniebienia tuż za górnymi siekaczami nazywając je np. zaczarowanym miejscem lub parkingiem –
w tym miejscu język powinien „przybijać” gwoździe),
• liczenie ząbków – dotykanie czubkiem języka kolejnych ząbków na górze i na dole przy szeroko otwartej buzi,
• żyrafa – ma długą szyję, którą potrafi wyciągnąć wysoko do góry – a jak daleko ty sięgniesz swoim językiem?,
• słoń – ma długą trąbę, którą potrafi wszędzie sięgnąć – a czy ty potrafisz dotknąć językiem ostatniego zęba na górze? ( na dole, nosa, brody, ucha itd.),
• sklejanie pierogów – nagryzanie brzegów języka zębami (masaż i rozciąganie języka),
• wyżymaczka – przeciskanie języka przez maksymalnie zbliżone do siebie zęby,
• półeczka – wysuwanie szerokiego języka z buzi nie dotykając zębów,
• zlizywanie z płaskiego talerza nutelli, miodu, mleka w proszku – w zależności od upodobań dziecka, • odrywanie językiem przyklejonego do podniebienia opłatka, andruta,
• zdmuchiwanie skrawka papieru umieszczonego na czubku języka,
• przytrzymywanie czubkiem języka przy podniebieniu (na „parkingu”), rodzynek, płatków kukurydzianych, rodzynek itp.
• Wysyłanie całusków na odległość,
• świnka – wysuwanie obu warg do przodu, udając ryjek,
• wąsy – przytrzymywanie słomki lub ołówka pomiędzy wargą a nosem (oczywiście bez pomocy rąk),
• straż pożarna – naśladowanie syreny poprzez dosadne wymawianie głosek e – o, i – u, a – u, WYWOŁYWANIE GŁOSKI W IZOLACJI:
wywoływanie głosek szeregu szumiącego zaczynamy od głoski „sz”,
• podczas wymawiania głoski „sz” robimy z warg „ryjek” - można przytrzymać policzki palcami,
• język unosimy do góry w okolice wałka dziąsłowego („zaczarowane miejsce” z wcześniejszych ćwiczeń),
• zęby zbliżamy do siebie (nie zaciskamy!), utrzymując to położenie narządów artykulacyjnych polecamy dziecku dmuchać na czubek języka.
UTRWALANIE GŁOSKI W IZOLACJI:
• zabawa „ciepło – zimno” - na zmianę sami mówimy „sz”– s trzymając dłoń dziecka przy swoich ustach, dziecko odczuwa na dłoni ciepło przy głosce szszszsz, zimno przy głosce ssssssssss. Potem zamiana: to dziecko wymawia głoski.
• zabawa w „szumki” - wypowiadamy zdanie, dziecko wybrzmiewa głoskę sz: - szumi morze – szszsz... - szumi wiatr – szszsz.... - szumi las – szszsz... - szumi woda – szszsz... - szumią drzewa – szszsz... - szumią liście – szszsz... - szumię ja – szszsz... - szumisz ty – szszsz... - szumi babcia – szszsz... itd. UTRWALANIE GŁOSKI W SYLABACH:
.Rozmowa w języku Zulu – Gula – powtarzanie sylab zawierających głoskę sz: sza, szo, sze, szu, szy asza, aszo, asze, aszu, aszy osza, oszo, osze, oszu, oszy, esza, eszo, esze, eszu, eszy, usza, uszo, usze, uszu, uszy, ysza, yszo, ysze, yszu, yszy
UTRWALANIE GŁOSKI W WYRAZACH: 
przykładowe wyrazy: szafa, szalik, szatnia, szabla, szachy, szopa, szofer, szeroki, szelki, szuflada, szufelka, szyba, szyja, szyny, szynka, szydełko kasza, kaszel, maszyna, nosze, kosze, kalosze, koszyk, koszula, kieszeń, wieszak, puszek, groszek kosz, listonosz, kapelusz, mysz szkoła, szkło, szklanka, szpulka, szpital, szpada, szpak, sznurek, sznurowadło, szmata myszka, puszka, broszka, gruszka, poduszka, szyszka, szary szalik, szkolna szatnia, bursztynowa broszka, szerokie szelki, pluszowy kapelusz, wasza szkoła, nasza szatnia, puszka groszku, szara mysz, koszyk gruszek, wyszywana poduszka, szklany naszyjnik.
 UTRWALANIE GŁOSKI W ZDANIACH AŻ DO ZAUTOMATYZOWANIA POPRAWNEJ ARTYKULACJI W MOWIE POTOCZNEJ:
•  przykładowy materiał do ćwiczeń:
Na wieszaku wisi szalik.
W szatni stoją wieszaki.
W koszyku jest groszek.
Mama szyje koszulę.
W szkole jest szatnia.
W szufladzie są szachy.
Nasza pani pisze na maszynie.
Urszula idzie do szkoły.
Szymek ma szarą koszulę.
Wszystkie przedszkolaki noszą fartuszki.
W koszyku jest sałata.
Koło szkoły stoją sanki.
W szafie wisi sukienka.
Mama przyniosła ze sklepu szynkę.
Stefan ma kaszel.
W szufladzie są spinki.
Przy szpitalu rosną sosny.
W szopie stoi kosa.


 „Łakomczuszek”
Raz do brzuszka łakomczuszka
wpadła gruszka, dwa jabłuszka,
miód z garnuszka, z barszczem uszka
i bigosu cała puszka.
Oj, uważaj łakomczuszku – straszny tłok jest w twoim brzuszku!
Od Warszawy do Koluszek tyś największy łakomczuszek!

--------------------------------------------------

ZESTAW ĆWICZEŃ MAJĄCYCH NA CELU WYWOŁANIE PRAWIDŁOWEJ ARTYKULACJI GŁOSEK SZEREGU SYCZĄCEGO (s, z, c, dz)

Ćwiczenia języka:
 • Wysuwanie języka do przodu oraz chowanie go w jamie ustnej przy szeroko otwartej buzi (robimy półeczkę z języka).
• Kierowanie wysuniętego języka w kąciki ust – naprzemiennie język długi i wąski lub krótki i szeroki (np. żyrafa i słoń grają w tenisa).
• Unoszenie języka na górną wargę – język wąski i szeroki (stawiamy kropkę lub chowamy całą wargę) przy szeroko otwartej buzi.
• Wysuwanie i chowanie języka pomiędzy zbliżonymi zębami (czeszemy język).
• Oprzeć czubek języka o dolne zęby – język wybrzuszyć tak aby górne zęby skrobały jego grzbiet
(drapiemy koci grzbiet).
 • Robienie z języka rurki.
 • Unoszenie języka na górne zęby a następnie przesuwanie go w kierunku podniebienia miękkiego
(malowanie sufitu).
 • Przesuwanie językiem po wewnętrznej i zewnętrznej stronie zębów górnych i dolnych (lakierowanie zębów).
 • Mlaskanie czubkiem i środkiem języka , przyssanie języka do podniebienia przy szeroko otwartej buzi (pokaż jak ssiesz cukierka).
 • Żucie brzegów języka zębami trzonowymi z obu stron jednocześnie.
Ćwiczenia warg:
 • Szerokie otwieranie i zamykanie ust (śpiewak operowy).
 • Naprzemienne całuski i uśmiechy.
 • Naprzemienne robienie wesołej i smutnej miny (kąciki ust do góry lub do dołu).
 • Układanie dolnej wargi na górną i odwrotnie (chowanie wargi).
 • Naprzemienne przygryzanie warg górnej i dolnej zębami.
 • Naprzemienne zasłanianie zębów górnych i dolnych wargami.
 • Gwizdanie, parskanie, cmokanie.
 • Wymawianie z przesadną dokładnością samogłosek: a, o, e, u, y, i.
Ćwiczenia żuchwy:
• Opuszczanie i zamykanie szczęki dolnej.
• Poruszanie żuchwą w linii poziomej (wahadełko).
• Naśladowanie żucia krowy.
Ćwiczenia można wykonywać naprzemiennie przy zamkniętych i otwartych ustach.
Wywoływanie prawidłowej artykulacji głoski „s”:
• Rozciągamy wargi i wypowiadamy „eee...” - język leży za dolnymi siekaczami na dnie jamy ustnej; utrzymując podany układ języka polecamy przymknąć usta a zęby zbliżyć do siebie.
• Przed lustrem wypowiadamy wydłużone „eeeesssssss” - dziecko kontroluje układ narządów mowy w lustrze.
• Aby mieć pewność, że język w trakcie wymawiania głoski nie zmieni położenia można polecić dziecku aby przytrzymywało czubkiem języka przy zębach np. supeł zawiązany na nici, kawałeczek andruta itp.
• Można polecić dziecku aby zagryzło słomkę do picia ułożoną po środku języka, wsuniętą na około 2 – 3 cm w głąb jamy ustnej – przy tym układzie dziecko próbuje dmuchać.
• Należy zwrócić uwagę, aby zgryz dziecka podczas artykulacji był naturalny.
Utrwalanie prawidłowej artykulacji głoski:
• Utrwalanie głoski w izolacji przy zachowaniu prawidłowego układu języka – strumień powietrza ma się wydobywać z przodu a nie z boku ust: - syczenie do środka pustej butelki (zaklinanie węża), - popychanie „syczeniem” piłeczki pingpongowej, piórka, papierowej maleńkiej łódeczki na wodzie, - robienie fal na wodzie w misce (marszczenie wody).
Utrwalanie głoski w sylabach poprzez:
• Powtarzanie sylab: sa, so, se, su, sy asa, aso, ase, asu, asy, osa, oso, ose, osu, osy, esa, eso, ese, esu, esy, usa, uso, use, usu, usy ysa, yso, yse, ysu, ysy.
• Zabawy w wymyślanie słów zaczynających się na wyćwiczone sylaby.
Utrwalanie głoski w wyrazach:
Sala, sałata, sanki, samolot, samochód, sandały, sarna, sobota, sok, soda, sople, sowa, ser, seler, sukienka, surowy, suchy, sól, syrop, synek; masa, kasa, klasa, pasek, piasek, basen, fasola, osa, kosa, włosy, wąsy mięso, las, nos, kłos, pies, lis; schody, sklep, skakanka, słoma, słoik, smutny, smoła, snopek, spodek, spodnie, stół, stopa, stary, stodoła, studnia, sweter, laska, maska, deska, miska, masło, list most, sosna, pasta, miasto, pusty, usta, kapusta, sos, sasanka, suchy ser, surowy seler, samochód osobowy, strome schody, stary stół, sklep sportowy, smaczna sałata, spokojny piesek, sypki piasek, kostka masła, pusty słoik, wysoka sosna, wąski pasek, jasne włosy, sosnowe deski.
Utrwalanie głoski w dłuższych formach, wypowiedziach do zautomatyzowania poprawnej artykulacji w mowie potocznej:
Stefek ma sanki.
W sklepie sprzedają sałatę.
Na stole stoi słoik.
Na półmisku jest mięso.
Lis ucieka do lasu.
Na basenie jest wesoło.
Na stołku są sandały.
Nad sadzawką rosną chwasty.
W stodole są snopki słomy.

============================================================================================================================================

Tematyka 04-08.05.2020

https://www.logopestka.pl/kwieciste-minki-karty-do-cwiczen1-buzi-i-jezyka/
https://www.logotorpeda.com/wady-wymowy/cwiczenia-sluchu-fonemowego-z-gloskami-w-i-f-propozycje-na-dlugi-pobyt-w-domu-z-dzieckiem/

============

Materiał słowny do ćwiczenia głoski [L] w nagłosie, wygłosie i śródgłosie wyrazów. Przygotowany zestaw obejmuje połączenia wyrazowe oraz zdania przygotowane z zachowaniem czystości fonetycznej, czyli bez głosek opozycyjnych: głoski [j] oraz [r]. Materiał słowny ułatwia organizację pracy nad prawidłową wymową głoski [L], może posłużyć również jako zestaw ćwiczeń do domu.

Głoska [L] w nagłosie:

LAMPA

  LEW

LIS

LAS

  LEKI

LIZAK

LATAWIEC

  LUDEK

LIMONKA

LATO

  LUNETA

LIŚĆ

LODY

  LEP

LINA

LOKI

  LOTNISKO

LIST

LOKOMOTYWA

  LEŃ

LIPIEC

LODÓWKA

  LUBI

LICZBA

Głoska [L] w wygłosie:

MOTYL

HOTEL

PĘDZEL

KĄPIEL

FOTEL

MEBEL

WĘGIEL

BĄBEL

UL

PANTOFEL

GOL

PUDEL

MEDAL

TUNEL

KABEL

SÓL

Głoska [L] w śródgłosie:

BALON

FASOLA

MALINA

NALEŚNIK

WELON

ŚLIMAK

WIDELEC

KULA

ULICA

TELEFON

PLECAK

ŚLIWKI

BALKON

KLAPKI

OLIWKI

CEBULA

KLOCKI

WALIZKA

DAKTYLE

MLEKO

PLASTELINA

PALEC

CHLEB

BIELIZNA

Połączenia wyrazowe z głoską [L]:

LALA ALA

LENIWY LEW

ŚLIWKI I DAKTYLE

LALA OLA

LODY Z POLEWĄ

LIZAK FILIPA

LALA ELA

ULUBIONY WAFELEK

MALUTKI PALEC

LALA ULA

WIELKI MEDAL

KONWALIE I TULIPANY

LALA LILA

MALINOWY KISIEL

HOTEL W LUBLINIE

Zdania:

ELA LULA LALĘ OLĘ.

LILKA LUBI LIZAĆ LIZAKI I LODY MALINOWE.

PAN EMIL POMALOWAŁ PĘDZLEM ULE NA ZIELONO.

TO WIELKI BALON OD KAMILA DLA NATALKI.

ALA WIDZI LILIOWEGO MOTYLA NA MALUTKIM LIŚCIU.

 

Źródło: domologo.pl

-------------------

Wyrazy z głoską |tr| na początku wyrazu:

Trawa, tratwa, trapez, trampolina, tramwaj, trasa, trakt, traszka, trampki, tran, traf, trafienie, trafić, transport,  trema, tren, trend,  trening, trębacz, trąbka, trąd, trąbić, trep, treść, tresować, tresura, truskawka, trójka, trójmasztowiec, trud, trufle, trójkąt, tropić, tropiciel, tropy, tron, trociny, trojaczki, trolejbus, trybuna, tryb, tryskać, trylogia, trik, trio.

 

Wyrazy z głoską |dr| na początku wyrazu:

Drabina, dratwa, drań, dramat, drapak, drapanie, dresy, drenaż, drewutnia, dren, drę, drewno, drewniaki, dredy, dreptać, dropsy, droga, drogowskaz, drop, drogie, drozdy, drobny, drogowy, drugi, drużyna, drużynowy, druciany, drukować, drut, druk, druh, drób, drużba.

 

Wyrazy z głoską |tr| w środku wyrazu:

Instrument, opatrunek, estrada, autostrada, kutry, strażak, wiatrak, siostra, futro, lustro, patrol, wątroba, piętro, strona, struś, strumyk, futryna, cytryna, strych, struna, kontrabas, kontrabasista, plastry, litrowy, elektrownia, atrament, potrawa, ekstrakt, stragan, pietruszka, musztra, Patryk, Patrycja, patron, metro, ilustracja.

 

Wyrazy z głoską |dr| w środku wyrazu:

Kołdra, wiadro, zdrowie, biedronka, landrynki, adres, hydrant, podróż, uzdrowisko, melodramat, podręcznik, pozdrowienia, flądra, zdrada, kwadrat, hydraulika, wędrowiec, katedra, kadrowiec, mądry, cedrowy.

-----------------------------

Zadania z głoską |ż|:

Głoska [ż] w nagłosie:

NARYSUJ OBRAZKI

NARYSUJ OBRAZKI

ŻABA

GRZYB

RZEKA

GRZANKA

RZODKIEWKA

GRZEBYK

ŻÓŁW

GRZĄDKA

ŻÓŁTKO

GRZEJNIK

ŻAGLÓWKA

GRZYWKA

ŻMIJA

GRZECZNY

ŻUK

GRZMOT

Głoska [ż] w śródgłosie:

POŁĄCZ SKOJARZENIA

NARYSUJ OBRAZKI

BURZA

KOLEŻANKA

KAŁUŻA

LEŻAK

MORZE

WIEŻA

PLAŻA

WARZYWA

FILIŻANKA

PIŻAMA

TALERZYK

KOŻUCH

JARZĘBINA

ORZECH

WIERZBA

KORZEŃ

Połączenia wyrazowe:

NARYSUJ OBRAZKI

NARYSUJ OBRAZKI

ŻÓŁTA ŻYRAFA

ŻAGLÓWKA ŻEGLARZA

KOŁNIERZYK KOLEŻANKI

BEŻOWY KOŻUCH

ŻAKIET ŻANETY

ŻYWY ŻÓŁW

GRZMOT BURZY

DRZWI WIEŻY

ŻNIWO ŻYTA

ŻONA ŻOŁNIERZA

BRZYDKI GRZECHOTNIK

DRZEWO JARZĘBINY

RZADKI ŻUK

RZĄDEK ŻONKILI

PIŻAMA MARZENY

NOŻYK GRZEGORZA

Zdania:

ZRÓB ILUSTRACJĘ DO WYBRANEGO ZDANIA.

ŻONA GRZEGORZA WŁOŻYŁA RÓŻOWY ŻAKIET.

MARZENA POŁOŻYŁA RÓŻOWĄ FILIŻANKĘ NA TALERZYKU.

BURZA POŁAMAŁA RÓŻE I ŻONKILE NA OGRODOWYCH GRZĄDKACH.

LEŻĘ W LEŻAKU NA PLAŻY NAD MORZEM.

KOLEŻANKA BOŻENKI MARZY O MODNYM BEŻOWYM KOŻUCHU.

NAD BRZEGIEM RZEKI KRĄŻĄ ŻURAWIE.

Wierszyk:

ŻABKA I ŻUK

ŻÓŁTA ŻABKA POD JEŻYNĄ

NAPOTKAŁA ŻUKA,

ŻUCZEK WŁOŻYŁ OKULARY

ŻONECZKI SZUKAŁ.

ŻABKA ŁAPKĘ POŁOŻYŁA

NA GRZBIECIE U ŻUKA:

BĘDĘ ŻONĄ WYMARZONĄ

JUŻ DŁUŻEJ NIE SZUKAJ!

 

Źródło: domologo.pl

==============================================================================================================================

Terapia logopedyczna tydzień 27.04.2020 - 30.04.2020

https://domologo.pl/logopedia/wspieranie-mowy/rozwijanie-zasobu-slownictwa/rysowane-wierszyki/
https://www.google.com/search?q=You+Tube.com+paluszkowe+roz%C5%9Bpiewanki&oq=You+Tube.com+paluszkowe+roz%C5%9Bpiewanki&aqs=chrome..69i57j69i64.38503j0j8&sourceid=chrome&ie=UTF-8

==========================================================================================================

Tematyka 20-24.04.2020
https://domologo.pl/logopedia/wymowa/gloski-szumiace/gra-planszowa-z-gloska-sz/
https://domologo.pl/logopedia/wymowa/gloski-dzwieczne/gra-planszowa-z-gloska-z/
https://domologo.pl/logopedia/wymowa/gloski-szumiace/laczenie-cech-gloska-sz-w-zdaniach/
--------------------------------------------------
Wierszyki logopedyczne utrwalające głoski |k|, |g|:

„Idzie Tola ...”
Idzie Tola do przedszkola
pod osłoną parasola.
Deszczyk: kap! kap! kap!
Spotkała ją Hania w polu:
„Pod parasol weź mnie Tolu”.
Deszczyk: kap! kap! kap!
Jasio też się deszczu boi:
„Chodź pójdziemy wszyscy troje”.
Deszczyk: kap! kap! kap!
Przyszli wreszcie do przedszkola,
kapie woda z parasola.
Deszczyk: kap! kap! kap!
L .Krzemieniecka

„Bąk”
Kolorowy bąk ucieka mi z rąk.
Poszedł w tany bąk blaszany,
na blaszanej nodze i wiruje,
i kołuje po całej podłodze...
W. Chotomska

„Kran”
Myła ręce jakaś gapa,
kap, kap, kap.
Poszła,
a kran dalej kapał,
kap, kap, kap.
Wczoraj kapał i dziś kapie:
kap, kap, kap.
I źle myśli o tej gapie,
kap, kap, kap!
To przez gapę kran ma katar,
kap, kap, kap.
Taki katar to jest strata!
Kap, kap, kap.
Bo te krople- to są grosze,
kap, kap, kap.
Grosz za groszem z wodą poszedł,
kap, kap, kap.
Co tu robić? Gapa nie wie,
kap, kap, kap.
A więc my powiemy gapie:
„Dokręć kran!”
O, już nie kapie!
M. Terlikowska
„W Krakowie”
Na zamku w starym Krakowie
od wieków mieszkali królowie.
Korony na głowach nosili,
po pięknych komnatach chodzili.
Pod zamkiem w jaskini smok mieszkał.
On zjadał krakowskie dziewczęta.
Lecz szewczyk Skiba go zabił
i Kraków od smoka wybawił.
(Autor nieustalony)


„Ogródek”
W ogródku Krysi kwitną kwiaty kolorowe:
niezapominajki niebieskie, fiołki fioletowe,
małe stokrotki z białymi płatkami,
pachnące konwalie z dzwoneczkami.
Kasia też chce mieć ogródek za oknem.
Kupi z mamą skrzynki zielone,
posadzi kwiaty na balkonie.
(Autor nieustalony)


„Felek”
Wiecie dzieci?
świat jest wielki
a na świecie same Felki.
Więc dla nóżek- pantofelki,
a na obiad- kartofelki,
a do lodów są- wafelki,
a do pieca są- kafelki,
a do śmieci są- szufelki.
Naokoło wielki świat
a po środku, stoję
ja: nie kafelek, nie kufelek,
ani nawet pantofelek
stoję ja; po prostu Felek.
W. Woroszylski
„Gąseczki”
Nad rzeczkę wartką drepce gąska z dziatwą.
Żółte nóżki ma.
Gęgu- gęgu- ga.
Woda jest nagrzana, więc lekcję pływania
matka gąskom da.
Gęgu- gęgu - ga.
Płyną gąski rzeczką ze swoją mateczką.
Las nad rzeką gra:
Gęgu- gęgu- ga.
L. Krzemieniecka


„Gąska”
Gąska gęsim piórem pisze listy co dzień.
- A na czym je pisze?
- Na głębokiej wodzie.
Na głębokiej wodzie, na fali jeziora
pisze gęsim piórem listy do gąsiora.
W. Chotomska
„Igielnik”
- Co to za drewniana skrzyneczka?
- To igielnik,
- A kto tam mieszka?
- W igielniku jest dużo kolorowych guzików.
Są igły duże i małe
i dwie agrafki, co nie umieją zapiąć się same.
Są nici do nawlekania
i gumka do wciągania.
Agatka otworzyła ten niezwykły domek,
żeby przyszyć pieskowi urwany ogonek.
(Autor nieustalony)

------------------------------------------
Utrwalenie głoski „sz” w zdaniach


Zachowana czystość fonetyczna, brak głoski /r/:

1. Miłosz to mąż Agnieszki
2. Mateusz trzyma trzy wieszaki.
3. Krzysztof trzyma w szopie szufelkę i szpadle.
4. Maluszek szlocha w poduszkę.
5. W szafie mieszka malutka myszka.
6. Tadeusz uwielbia pasztet i pasztetową.
7. W kieszeni trzymam muszelki i kasztany.
8. Mam kaszel i nie poszłam do szkoły.
9. Łukasz ma kaszel i nie poszedł do przedszkola.
10. Mieszko mieszka na poddaszu.
11. Agnieszka szlocha, bo boli ją szyja.
12. Janusz szanuje szefa i szefową.
13. Na krzewie kwitną malutkie kwiatuszki.
14. Przed południem przyszły maluszki i popatrzyły na teatrzyk.
15. Muszki i trzmiele wytrzymują na wietrze.
16. Na koszuli mam wyszyty kwiatuszek.
17. W szafie panuje miszmasz.
18. Mój przyszły mąż ma na imię Leszek.
19. Janusz przypadkiem wszedł w pokrzywy.
20. Potrzebne mi przedmioty trzymam na wierzchu.
21. Lekarz przebadał małą Urszulę.
22. Trzylatek pokrzykuje na innego maluszka.
23. Jutrzejsza pogoda uprzykrzy nam przelot do Budapesztu.
24. Przytrzymasz mi koszulę i kapelusz?
25. Łukasz przegląda szafę w poszukiwaniu szalika.
26. Agnieszka przewietrzyła przedpokój.
27. Moje kalosze przemokły.
28. W szkole mamy przydatne przedmioty.
29. Poprzekładałam przedmioty w szufladach szafki.
30. Pod szafą trzymam trzy pluszowe myszki.
31. Maluszek uwielbia pluszaki.
32. Tomasz poszedł naprzód.
33. Maluszki potrzebują wygodnych pieluszek.
34. Potrzebny mi nóż! Na już!
35. Janusz podał trzy przykłady przymiotników.
36. Koszalinianie mieszkają w Koszalinie, a Olsztynianie w Olsztynie.
37. Maluszek trzyma przytulankę.
38. Łukasz przytula głowę do poduszki.

Zachowana czystość fonetyczna, obecna głoska /r/:

1. Szklanki mają uszka i garnuszki też.
2. Szymon otrzymał 3 grosze reszty.
3. Idę do szkoły w szarych kaloszach.
4. Myszka Mariusza szybko porusza uszkami.
5. Trzymam okruszki dla ptaszków.
6. W koszyku mam okruszki biszkoptów.
7. Puszka groszku wylądowała w koszu, bo była przeterminowana.
8. Ruchy naprzemienne to ruchy wykonywane na przemian.
9. Janusz przekonuje Łukasza, by szybko maszerował.
10. Trzy ptaszki patrzą na pokruszone biszkopty.
11. Adam Małysz pałaszuje przepyszne pierożki.
12. Tobiasz uprzątnął koszmarny bałagan w szufladach.
13. Natasza krzywo patrzy na pietruszkę w gulaszu.
14. Juliusz robi przymiarkę szortów i koszuli.
15. Mam szare, sznurowane kalosze.
16. Januszek robi przewroty w przód.
17. Na najmniejszym paluszku mam szeroki bandaż.
18. Szymek pokruszył mi biszkopty.
19. Pieniążki trzymam w przedniej kieszeni szortów.
20. Jutro przyjdę , przemaluję przedpokój i wywietrzę mieszkanie.
21. Potrzebuję puszkę pysznego groszku.
22. Trzy papużki latają przed ratuszem.
23. Agnieszka od trzech dni przebywa w szpitalu, bo koszmarnie kaszle.
24. W kufrze trzymam przepiękne kryształy.
25. Kapelusze, szorty i bambosze przechowujemy w szafie.
26. Krzysztof przetarł szybę szmatką.
27. Tata przepytał Szymka z przyrody.
28. Bartosz wykrzywił blaszkę.
29. Mama kupiła jabłuszka potrzebne do szarlotki.
30. Leszek przeszukuje szeroki korytarz.
31. W koszyku przechowuję jabłuszka i gruszki.
32. W garnuszku przygotowuję kaszę na gulasz.
33. Potrzebuję trzy bilety do ratusza.
34. Mam naszykowane przybory szkolne.
35. Przedszkolny korytarz przemalowali na szaro.
36. Mama przypomniała mi o jutrzejszym marszu.
37. Mateusz przeprasza Agnieszkę, bo przypadkiem krzyknął.

Źródło: www.logomama.pl

-----------------------------------
utrwalenie głoski „s”


Zachowana czystość fonetyczna, bez głoski „r”:

1. jasne spodnie
2. kołysanka do snu
3. sucha kiełbaska
4. niesamowity hałas
5. niesamowity głos
6. skok do basenu
7. ósma klasa
8. głoski w słowie
9. schowek samochodowy
10. ostatnie spotkanie
11. plastikowa opaska
12. miska mięska dla pieska
13. plastelina na stoliku
14. sukienka w paski
15. słynny slogan
16. atlas Polski
17. plastikowy długopis
18. sobotni występ
19. salon samochodowy
20. klasowe jasełka
21. spotkanie klasowe
22. stos długopisów
23. posucha na pustyni
24. nasypany piasek
25. pustynny piasek
26. sok ananasowy
27. wysypana sól
28. smok w jaskini
29. damskie sandałki
30. tekst piosenki
31. męskie spodnie
32. suchy piasek
33. wysoki synek
34. bose stopy
35. atłasowa sukienka
36. spakowane walizki
37. słona sól
38. stado lisów
39. skok na słupek
40. wąska sukienka
41. schowany pistolet
42. słodkie smakołyki
43. wiosenne słonko
44. sto sposobów
45. pisklęta jaskółki
46. blask słonka
47. pasek do spodni
48. miłosne listy
49. wąskie boisko
50. jasny błysk
51. Smok Wawelski
52. ananasowa sałatka
53. samogłoski i spółgłoski
54. supełek na pasku
55. kosmyk włosów

Zachowana czystość fonetyczna, obecna głoska „r”:

1. skoki spadochronowe
2. deser ananasowy
3. wysportowana osoba
4. obrus na stoliku
5. wyprostowane włosy
6. strona w słowniku
7. schody na strych
8. sportowy samochód
9. wyspany profesor
10. paski tygrysa
11. niebieskie skarpetki
12. gniazdko skowronka
13. wyprasowana sukienka
14. boisko sportowe
15. syrenka na wyspie
16. ostry nosek
17. wiosna na obrazku
18. spodenki sportowe
19. ostry sos
20. pomysłowy rysunek
21. start samolotu
22. stara pusta studnia
23. skorupka pisanki
24. atlas historii Polski
25. konkurs piosenki
26. staranne pismo
27. pisklęta skowronka
28. narysowany komiks
29. spokojny relaks
30. miska rosołu
31. słodkie truskawki
32. sok truskawkowy
33. napisany adres
34. profesor historii
35. wyprasowany obrus
36. sportowy dres
37. serwetka na stoliku
38. spalony papieros
39. posegregowane sukienki
40. schowane skarby
41. lot kosmonauty na Marsa
42. rosa na krokusach
43. wyjazd w interesach
44. sos serowy
45. górski krajobraz
46. wersja piosenki
47. serek na masełku
48. seledynowe rajstopy
49. posortowane listy
50. jaskrawy błysk
51. bystry bobas
52. prosty wyskok
53. lustro w salonie
54. sekretna skarbonka
55. Starówka w Gdańsku
56. prosta kreska
57. surówka z selera
58. suchy pampers

Źródło: www.logomama.pl

===================================================================
Tematyka 14-17.04.2020

https://www.specjalni.pl/2020/03/gry-planszowe-do-wydrukowania.html
https://wordwall.net/pl/resource/995123/gimnastyka-buzi-i-j%C4%99zyka
---------------------------------------
Wierszyki logopedyczne utrwalające głoskę l:

„Lew”
Szedł po drodze lew do szkoły się uczyć,
i tak sobie
śpiewał:
la ala al
lo olo ol
lu ulu ul
le ele el
Taki
wesoły lew, co uczyć się chciał.
(Autor nieustalony).


„Lalka i my”
Ta lalka to Lola.
A my to Ela, Ola i Tomek.
My mamy lody. Loli damy mleko.
(Autor nieustalony).

„Lale Toli”
Ala, Ela, Ula, Ola-takie lale
ma dziś Tola.
Tola lubi swoje lale, śpiewa dla nich: lu, li, la, le.
Luli, luli, la, śpij laluniu ma.
(Autor nieustalony).

„Lalki i koleżanki”
Ala, Ola, Ula, Ela mają lalki.
Lalka Ali to Lola.
Lalka Oli to Kola.
Lalka Uli to Milka.
Lalka Eli to Lilka.
Pojechały raz na molo
popijając lody colą.
Tam też plotły różne plotki:
Ala, Ola, Ula, Ela.
Lato było to upalne ,no więc wielką kąpiel w wannie była teraz w
dalszych planach:
Ali, Loli, Oli, Koli, Ulki, Milki, Eli, Lilki
A. Walencik- Topiłko


„Kołysanka”
Malusieńka lala na spacerze była,
bardzo się zmęczyła.
Luli, lalko, luli, luli u matuli.
Luli, lalko, luli, mama Cię utuli.
A. Chrzanowska

„L”
Ma mnie Ala, Ela, Ola,
co chodziła do przedszkola.
Ma też Emil, Bolek, Lolek
i cebula, kalafiorek.
Jestem taka lekka, lotna
lecz nie jestem wcale psotna.
Latem galopuję w lesie,
aż się echo w lesie niesie.
K. Szoplik

„Bolek i Lolek”
Kto lubi lody?
- Bolek i Lolek!
Kto chce do wody?
- Bolek i Lolek!
Kto strzela gole?
- Bolek i Lolek!
Kto pilny jest w
szkole?
- Bolek i Lolek!
Lubię oglądać Bolka i Lolka
chociaż ze śmiechu łapie mnie kolka.
K. Szoplik

--------------------------------------------------------------
Wierszyki logopedyczne utrwalające głoski: ś, ź, ć, dź:

„Ślimak”
Szedł po drodze ślimak
Do szkoły się uczyć.
I tak wciąż powtarzał:
śma-śma
śmo-śmo
śmu-śmu
śme-śme
śmy-śmy
śmą-śmą
śmę-śmę
Taki śmieszny ślimak,
co uczyć się chciał.
(Autor nieustalony)

„Dwa malutkie misie”
Dwa malutkie misie
chcą potańczyć dzisiaj.
Hopsa-hopsa, dana-dana,
tańczą misie dziś od rana.
Dwa malutkie misie
Tańczą z nami tak.
(Autor nieustalony)

„Jesienny wierszyk”
Słońce jesienne zabawia się z nami.
W co? W chowanego, z liśćmi i drzewami.
Raz cicho zgaśnie, to znów ślicznie błyśnie,
schowa się za chmurkę, zaświeci przez liście.
A. Chrzanowska, K. Szoplik

„Asia, Basia i Kasia”
Trzy siostrzyczki małe: Asia, Basia,
Kasia,
bawiły się dnie całe Asia, Basia, Kasia.
Śpiewały, tańczyły, pląsały
i nowe baśnie wciąż wymyślały.
Trzy siostrzyczki małe: Asia, Basia i Kasia,
bawiły się dnie całe Asia, Basia i Kasia.
Wieczorem śpiące już były
i śliczne sny im się śniły.
A. Chrzanowska, K. Szoplik

„Jeże”
Usnął ślimak w domku swoim
śpi już w gniazdku ptak.
Mama -jeż pod świerkiem stoi,
mówi synkom tak:
-nocą sowa huka w lesie ,
sowa nie śpi też.
Ścieżką biegnie ktoś, coś niesie…
Kto to? Tata jeż.
(Autor nieustalony)

„Miś idzie do przedszkola”
Miś różowy, miś pluszowy zbuntował się dziś:
chce iść także do przedszkola, tak jak chodzi Krzyś!
Wziął Krzyś misia w obie rączki:
Po co pójdziesz tam?
Będę bawił się wesoło i nie będę sam!
Gdy tak prosisz, to już chyba zabiorę cię dziś.
I tak zaczął do przedszkola chodzić z Krzysiem- miś!
Z. Bronikowska


„Głodny ślimak”
Pod jesionem ślimak śpi.
O czym głodny ślimak śni?
O cieście z wiśniami?
O plackach z czereśniami?
O kanapkach? O śledziku?
O świeżutkim naleśniku?
O powidłach śliwkowych?
Nie! O pysznych lodach śmietankowych!
A. Chrzanowska, K. Szoplik

„Koźlę”
Grymasiło koźlę- I to źle! I to źle!
Woda jest za mokra,
słonko za gorące.
Za zieloną trawą,
Rośnie tam na łące.
Aż się koza rozzłościła ,
Koźlę w kącie postawiła.
(Autor nieustalony)

„W stajni”
Stoi w stajni koło żłobu
źrebię w białe łatki.
Stuka, stuka kopytkami
smutno mu bez matki.
Już jest późno. Ciemna nocka.
Świecą gwiazdy na niebie.
Matko, wracaj do źrebiątka,
bo mu źle bez ciebie.
(Autor nieustalony)

„Guziki”
Kazia ma pudełko pełno w nim guzików.
Czerwone, zielone, jest ich tam bez liku.
Po co te guziki?- Pyta Kazię mama.
Będę lalkom je przyszywać do ubranek sama.
A. Chrzanowska, K. Szoplik


„Ziemniak”
Ziemniak jak już wiecie
znany jest na świecie.
Rośnie w ziemi dość głęboko,
nie ujrzy go nasze oko.
Jesienią, gdy w stodole snopki,
ziemniaki mają „wykopki”.
W workach są później więzione
do naszych piwnic wrzucone.
I już możemy przez rok cały
ziemniaczane jeść specjały.
A. Chrzanowska, K. Szoplik

„Bociany”
Przyleciały już bociany.
Każdy jest zapracowany.
Gniazdo trzeba by naprawiać!
Nie ma co się zastanawiać!
i na łąkę czas się wybrać!
Trudno się do tego przybrać.
A. Chrzanowska, K.Szoplik

„Nasionka”
Lećcie nasionka z wiatrem po świecie
może gdzieś w ziemi kącik znajdziecie.
Da wam ziemia kącik mały,
w nim będziecie kiełkowały…
L. Krzemieniecka


„Maciek”
Zmordował się Maciek, młócił ranek cały.
Poszedł w domu spocząć, wróble mu nie dały.
Maćku, wróć, żyto młóć, chociaż
ćwiartkę, choć pół ćwiartki dla nas rzuć!
(Autor nieustalony)

„Dwa Michały”(fragment)
Tańcowały dwa Michały,
jeden duży, drugi mały.
Jak ten duży zaczął krążyć,
to ten mały nie mógł zdążyć.
Jak ten mały nie mógł zdążyć,to
ten duży przestał krążyć.
Jak ten duży przestał krążyć.
To ten mały mógł już zdążyć.
Jak ten mały mógł już zdążyć,
duży znowu zaczął krążyć.
A jak duży zaczął krążyć,
mały znowu nie mógł zdążyć. (…)
J. Tuwim


„Raz i dwa”
Jeden dwa, jeden dwa.
Pewna pani miała psa.
Trzy i cztery, trzy i cztery.
Pies ten dziwne miał maniery.
Pięć i sześć, pięć i sześć.
Wcale lodów nie chciał jeść.
Siedem, osiem, siedem, osiem.
Wciąż o kości tylko prosił.
Dziewięć, dziesięć, dziewięć , dziesięć.
Kto z was kości mu przyniesie?
Może ja, może ty?
Licz od nowa raz ,dwa, trzy…
D. Wawiłow

„Wyliczanka”
Jeden, dwa, trzy, cztery- pięć i
sześć.
Były dwa rowery- pięć i sześć.
Na rowerach dzieci- pięć i
sześć.
Rozrzuciły śmieci- pięć i sześć.
Potem gdy wracały- pięć i
sześć.
Śmieci pozbierały- pięć i sześć.
A. Chrzanowska , K. Szoplik

„Śledź”
Rzecz cała się działa w zimową niedzielę.
Ciągle mnie ktoś śledzi,
-zagadnął makrelę nasz bohater
i skończył swoją nową gadkę,
bo wyśledził go smakosz
i zjadł wraz z sałatką.
I od tego czasu, uczeni się
biedzą,
jak nazywa się ryba, którą wszyscy śledzą?
(Autor nieustalony).

----------------------------------------------------
Wierszyki logopedyczne do utrwalenia głosek: s, z, c, dz.
„Rarytasy Stasia”
W swoim małym pokoiku
Staś ma mnóstwo smakołyków:
serek wiejski, chleb sojowy,
słodki soczek truskawkowy.
Jest sałatka owocowa,
i rolada kokosowa,
słodki deser sezamowy,
wielki tort marcepanowy,
ostra pasta łososiowa,
galaretka brzoskwiniowa.
Są sardynki, zupa z suma,
ser podlaski i salami,
pyszny sernik z bakaliami,
sękacz, ciastka i ciasteczka,
miska pełna ananasów,
Staś ma mnóstwo rarytasów.
A. Chrzanowska

„Skarby”
U Sabiny na stoliku
różnych skarbów jest bez liku:
spinka, kostka, dwa naparstki,
smacznych pestek ze dwie garstki,
smok wawelski papierowy,
serce, słonik plastikowy,
serpentyna i sakiewka
i niebieska chorągiewka.
A. Chrzanowska

„Słówka”
Zapytała mądra sówka
- Jak piszemy trudne słówka:
stół, klasówka, suwak, pustka,
sum, truskawka, sokół, chustka?
i pytała ciągle sówka:
Jak piszemy trudne słówka:
Sówka, pusty, mus i usta
i spódnica, i kapusta.
A. Chrzanowska

„Dzięcioł”
Dzięcioł w lesie stuka :
stuku, stuku, stuk.
Tępi on szkodniki : stuku, stuku, stuk.
Szuka ich pod korą :stuku, stuku, stuk.
Szuka przez dzień cały : stuku, stuku, stuk.
J. Nowak

„Skakanka”
Hela ma skakankę, ma skakankę Hanka.
Hop, hop!
Podskakują od samego ranka.
(Autor nieustalony)


„Kotki”
Oto domek niski. Stoją pod nim miski.
Kotki mleko piją, potem miski myją.
(Autor nieustalony)

-------------------------------------------------
Zapraszam do zabawy całą rodzinę

„ Klepnij, klaśnij, pstryknij” integruje układ motoryczny z układem słuchowym. Ćwiczenie to można utrudniać poprzez wprowadzenie wielu różnych zmiennych; jest ono idealne do pracy indywidualnej, grupowej lub do wykorzystania w klasie.
RYTM „A”
Klepnij dłońmi o uda.
Klaśnij w dłonie.
Pstryknij palcami prawej ręki.
Pstryknij palcami lewej ręki.
Klepnij dłońmi o uda.
Klaśnij w dłonie.
Pstryknij palcami prawej ręki.
Pstryknij palcami lewej ręki.
Klepnij dłońmi o uda.
Klaśnij w dłonie.
Jednocześnie pstryknij palcami prawej i lewej ręki.
Klaśnij w dłonie.
Klepnij dłońmi o uda.
Klaśnij w dłonie.
Jednocześnie pstryknij palcami prawej i lewej ręki.
RYTM „B”
Klepnij dłońmi o uda.
Klaśnij szybko w dłonie pięć razy po prawej stronie ciała.
Klepnij dłońmi o uda.
Klaśnij szybko w dłonie pięć razy po lewej stronie ciała.
Klepnij dłońmi o uda.
Klaśnij szybko w dłonie dwa razy po prawej stronie ciała.
Klepnij dłońmi o uda.
Klaśnij szybko w dłonie dwa razy po lewej stronie ciała.
Klepnij dłońmi o uda.
Klaśnij w dłonie.
Jednocześnie pstryknij palcami prawej i lewej ręki.
RYTM „C”
Tupnij prawą nogą i klaśnij szybko dwa razy w dłonie.
Tupnij lewą nogą i klaśnij szybko dwa razy w dłonie.
Tupnij prawą nogą, klaśnij raz w dłonie, tupnij lewą nogą i klaśnij trzy razy w dłonie.
Tupnij prawą nogą i klaśnij szybko dwa razy w dłonie.
Tupnij lewą nogą i klaśnij szybko dwa razy w dłonie.
Tupnij prawą nogą i klaśnij raz w dłonie, tupnij lewą nogą, klaśnij raz w dłonie i pstryknij palcami prawej i lewej ręki jednocześnie.

===========================================================================
6.04-10.04.2020

https://czasdzieci.pl/czytanki/
http://paulabajkarnia.blogspot.com/p/wierszyki-logopedyczne.html
----------------------------------------------------
Zestaw ćwiczeń narządów mowy do prawidłowej wymowy głoski „l”:

1. Oblizywanie językiem wewnętrznej powierzchni górnych zębów.
2. Kląskanie językiem.
3. Naśladowanie mlaskania – uderzanie całą powierzchnią języka o podniebienie.
4. Zlizywanie czubkiem języka czekolady, dżemu lub kropelki miodu z dziąsła za górnymi zębami.
5. Ssanie językiem pudrowego cukierka przyklejonego do podniebienia.
6. Przytrzymywanie szerokiego języka kilka sekund na podniebieniu przy szeroko otwartych ustach.

Śpiewamy znane melodie na sylaby:
La la la …
Lo lo lo …
Le le le …
Lu lu lu …
Ly ly ly …
Wypowiadamy |l| między samogłoskami:
Ala ala …
Olo olo …
Ele ele …
Ulu ulu …
Yly yly …
Początek wyrazu:
Las, lato, lalka, lampa, lawina, latawiec, los, lot, lotnik, lotnisko, lody, lodówka, lew, leń, len, lód, luty, luneta, ludzie.

Wszystkie ćwiczenia wykonujemy przed lustrem.

------------------------------------------------------------------
Zestaw ćwiczeń narządów mowy do prawidłowej wymowy głosek |f|, |w|:

1. Energiczne wyrzucanie wargi dolnej przytrzymywanej między zębami.
2. Nagryzanie wargi dolnej zębami.
3. Dmuchanie na dolną wargę.
4. Nakładanie górnej wargi na dolną.
5. Dmuchanie na szyję od butelki, aby powstał charakterystyczny świst.
6. Przyciskanie bokiem palca dolnej wargi i próby dmuchania na niego.

Przeciągamy głoskę |f|, pamiętając o prawidłowym ułożeniu narządów mowy: górne zęby na dolnej wardze.
Łączymy głoskę |f| z samogłoskami:
Fa fa fa …
Fo fo fo …
Fe fe fe …
Fu fu fu …
Fy fy fy …
Ćwiczymy głoskę |f| między samogłoskami:
Afa afa …
Ofo ofo …
Efe efe …
Ufu ufu …
Yfy yfy …
Głoska |f| na początku wyrazu:
Fala, fasola, fasada, falbanka, fajka, fabryka, farma, farmer, fartuszek, fant, fakt, foka, fotel, fontanna, forma, furmanka, futerał, futro, futrzak, futryna.

Wszystkie ćwiczenia wykonujemy przed lustrem!!!

---------------------------------------------------------------
Zestaw ćwiczeń narządów artykulacyjnych przygotowujących do prawidłowej wymowy głosek |k|, |g|, |h|:

1. Opieranie czubka języka o dolne zęby i cofanie go w głąb jamy ustnej, aby nastąpiło uniesienie grzbietu języka do góry.
2. Picie gęstych napojów przez długą i cienką słomkę.
3. Przysysanie drobnych papierków przez słomkę i przenoszenie ich do miseczki.
4. Naśladowanie ssania cukierka i mlaskanie całą powierzchnią języka przy szeroko otwartych ustach.
5. Ziewanie.
6. Wdychanie powietrza nosem i wydychanie ustami.
7. Nawoływanie i okrzyki:
• Hej, hej
• Hop, hop
• Hej ho, hej ho
• Ho ho ho
• Hip hip, hura
• Buch, bach
• Echo, echo
8. Imitowanie śmiechu:
• Dziadka – che, che
• Taty – cho, cho
• Mamy – cha, cha
• Dziecka – chi, chi
9. Zabawy w chuchanie na:
• Zmarznięte ręce
• Lustro, aby zaparowała jego powierzchnia.
Otwieramy szeroko buzię i wypowiadamy głoskę |k| przed lustrem:
K k k k k k ...
Łączymy głoskę |k| z samogłoskami:
Ka ka ka …
Ko ko ko …
Ku ku ku …
Ke ke ke …
Ky ky ky …

-------------------------------------------------------------
Wierszyki logopedyczne – utrwalające głoski szumiące
(SZ, Ż, CZ, DŻ).

„Szpak”
Szedł po drodze szpak
do szkoły się uczyć,
i tak sobie
śpiewał:
szpu- szpu,
szpa- szpa,
szpo- szpo,
szpe- szpe,
szpi-
szpi...
Taki śmieszny szpak,
co uczyć się chciał.
(Autor nieustalony).


„Trzy kurki”
Wyszły w pole kurki trzy
i gęsiego sobie szły.
Pierwsza z przodu,
w środku druga, trzecia z tyłu,
oczkiem mruga.
I tak sznurkiem kurki trzy,
raz dwa, raz dwa, w pole szły...
(S. Rostworowski)

„Myszka”
Myszkowała szara myszka w szafie:
„Chyba mnie tu bury kot nie
złapie?”
Wyszperała szal i szepcze już po chwili:
„W szal zawinę się sześć razy,
to kota zmyli”.
(Autor nieustalony).

„Poduszka”
Poduszka na twym łóżku poszewkę ma pluszową.
Kwiatuszki i motylki masz tuż
nad swoją głową.
Poduszka na twym łóżku przyniesie ci sen szybki.
Będziesz w tym śnie szybować, potem pływać
jak rybki.
(K. Szoplik)

„Lato”
Szumi, szumi woda, szumi, szumi las,
szumią, szumią pola lato wita nas.
Szumi, szumi woda, szumi, szumi las,
szumią, szumią pola wiatr ochłodzi nas.
(J. Nowak)

„Kołysanka”
W kolebusi Leszek mały sza, sza, sza,
pokołysze mama Lesia sza, sza, sza.
Uśnij, uśnij mój Lesiuniu sza, sza, sza.
Ja zanucę kołysankę sza, sza, sza.
(J. Nowak)

„Szalik”
Zimą, kiedy szron na szybach
i śnieżne zaspy wkoło,
z szuflady wygląda szalik;
patrzy na ciebie wesoło.
Szukasz go na dnie szafy,
w koszyku, pod poduszkami,
a on napuszony patrzy między innymi szalami.
Nie może się już doczekać,
kiedy nim szyję okręcisz
i wyjdziesz na podwórko
na łyżwach się pokręcisz.
(K. Szoplik)


„Szymon”
Szedł raz Szymon do Koluszek,
by szukać wujaszka,
który jako kominiarz
pracował na daszkach.
Poszedł najpierw do Janusza,
ponoć znał wujaszka,
który jako kominiarz
pracował na daszkach.
(D. Szoplik)

„Liski”
Leży w norce lisek. Stoi obok żona.
Wygraża mu łapką, bo jest obrażona.
Co włożę do garnka, gdy pusta spiżarka.
Żywo! Wstawaj, mój panie, i na polowanie.
(Autor nieustalony)


„Żuczek”
Jedna żabka z drugą żabką napotkały żuka,
stał na drodze, gorzko płakał
swojej mamy szukał.
Pocieszały żabki żuka:
- Twoja mama w lesie,
widziałyśmy,
szła z koszykiem- jagód ci przyniesie.

„Grzybobranie”
Wyrosły w lesie grzyby duże, ogromne talerze.
Grzybobrania nadszedł czas. Hej, pędźmy w las!
(Autor nieustalony)

„Nad kałużą”
Duża żaba nad kałużą napotkała żuka.
Żuk na nóżki włożył buty, obcasami stukał.
Nad kałużą podskakiwał, żółte buty pokazywał,
aż je usmarował błotem.
Oj, co było potem!...
(Autor nieustalony)


„Jerzy”
Pod pierzyną Jerzy leży.
Że jest chory nikt nie wierzy.
Żali się na bóle głowy,
że żołądek też niezdrowy.
Jeszcze rano był jak rzepka
( co jest od zdrowia krzepka).
Potem Jurka brudna rączka
niosła w buzię gruszkę, pączka.
Mama chłopca już żałuje,
lecz pan doktor igłą kłuje.
- Mój Jerzyku nigdy więcej
nie jedz, gdy masz brudne ręce.
(K. Szoplik)

„Żuk do żuka”
Rzecze żuk do żuka:
„Czego pan tu szuka? - może pożywienia:
rzepy, żołędzi, rzodkiewek,
a może jarzębiny czerwonej?”
„Nie, ja szukam narzeczonej”.
(A. Chrzanowska)


„Żubr”
Pozwólcie przedstawić sobie,
pan żubr we własnej osobie.
No, pokaż się, żubrze.
Zróbże minę uprzejmą, żubrze.
(J. Brzechwa)
„Żyrafa”
Żyrafa tym głównie żyje,
że w górę wyciąga szyję.
A ja zazdroszczę żyrafie,
ja nie potrafię.
(J. Brzechwa)

„Żuczek”
Chociaż żuczek rzecz malutka
mnie urzeka życie żuczka.
Czy w Przysuszy,
czy też w Pszczynie
życie żuczka rześko płynie.
Byczo mu jest
i przytulnie
w przedwiosenny czas szczególnie.
Szepcze w żytku
i pszeniczce
śliczne rzeczy swej księżniczce.
Staszcza jej na
przykład z dali
maku wór na sznur korali.
Albo rzuca gestem szczodrym
pod jej nóżki chabrem modrym.
-Żuczku, żuczku, czy chcesz za to
być ewentualnie tatą.
Z tego wielka jest nauczka
choć sam żuczek rzecz malutka...
(Autor nieustalony).
„Poszły kaczki na pocztę”
Poczłapały cztery kaczki na pocztę we czwartek.
Miały kaczki wysłać paczki
i pocztową kartę.
Paczki kaczki już wysłały tam, gdzie miały
wysłać,
potem siadły i z zapałem zaczęły coś pisać.
Jak pisały- tak pisały
zrobiły dwa błędy.
(Autor nieustalony)

„Entliczek- pętliczek”
Entliczek-pętliczek, czerwony stoliczek,
a na tym stoliczku pleciony
koszyczek,
w koszyczku jabłuszko, w jabłuszku robaczek,
a na tym robaczku zielony kubraczek...
(Jan Brzechwa)

„Kubeczek”
Mój kubeczek z kaczorem
chętnie trzymam wieczorem.
W nim czekolada czy
mleczko,
a potem czyste łóżeczko...
(K. Szoplik)


„Trudne pytania”
- Co robi leszczyk, gdy pada deszczyk?
- Co robi kaczka, gdy jedzie
taczka?
- Co robią beczki, gdy wpadną do rzeczki?
- Co robią pączki, gdy trafią do rączki?
- Czarku daj spokój, już nie męcz mnie!
Odpowiedzieć na twe pytania nie da się!
(K. Szoplik)

„Ogródek Mareczka”
W ogródeczku Mareczka wyrosła rzodkieweczka.
Czerwone są buraczki, no i cztery kabaczki.
Podlewa nasz Mareczek rządek swych rzodkieweczek
i czerwonych buraczków,
i krzaczki kabaczków...
(K. Szoplik)

„Gawron”
Czarny gawron czarny, czarne piórka ma,
czarny ma ogonek, czarne skrzydła dwa.
Czarny gawron czarny, czarne dzieci ma!
Co im na śniadanie dzisiaj rano da?...
(R. Pisarski)

„Szczypawka”
Jedna szczypawka drugiej szczypawce,
opowiadała bajki na trawce.
Obok usiadły dwa małe świerszcze.
Mówiły: - Ładnie!
Prosiły: - Jeszcze!
(Autor nieustalony)
„Gotowała baba barszczyk”
Gotowała baba barszczyk, a za piecem śpiewał świerszczyk:
„barszczu,barszcz, gotuj się,
bo mi strasznie jeść się chce”.
Usłyszała świerszcza baba:
„barszczu żaden świerszcz nie jada.
Świerszczu, świerszczu, nie kłam, nie!
Jeż usłyszy- to cię zje”.
„Świerszcz się jeża nie przestraszy!
Już się ugotował barszczyk.
Macie, babko barszczu dość,
jeszcze się pożywi gość”.
(Autor nieustalony)

„Szczypawka”
Raz szczypawka - jeszcze młoda do
Szczecina szła.
Bo w Szczecinie ma kuzynkę, którą dobrze zna. Jeszcze
Szczecin dość daleko a już braknie sił.
- Troszkę szczawiu i szczypioru - żeby chociaż był.
Szczaw na szczęście rośnie wszędzie.
To szczypawce raj!
Lecz szczypioru nie ma więcej, wszakże to nie maj.
- Szczecin chyba za daleko -
Powiedziała wnet.
- Może na Szczebrzeszyn ruszę.
Podwiezie mnie kret.
(K. Szoplik)

„Płaszcz”
Szczepan płaszczyk nowy dostał.
Elegancki płaszcz. Ale jak tu iść do
szkoły?
Przecież pada deszcz!
Szczepan martwi się, że zmoknie i że
zniszczy płaszcz. Lecz na szczęście już ustaje ten okropny deszcz.
(K. Szoplik)

„Dżungla”
Co to jest dżungla? Dziki las.
Wejdźmy do dżungli jeden raz.
Jakiś ptak
gwiżdże pośród drzew.
Oj, coś się skrada! - Może lew?
Przekorek umknął, ile sił
Szukajcie, dzieci - gdzie się skrył.
(Autor nieustalony)


„Bułeczki drożdżowe”
Rośnie ciasto na bułeczki,
drożdże to sprawiają.
Potem w ciasta kawałeczki ręce babci dżem
wykładają.
Bułeczki drożdżowe babci, a w środku dżem porzeczkowy.
Lepsze od innych łakoci lepsze niż tort orzechowy.
(K. Szoplik)

„Dżokej”
Dżokej i jego koń Dżambo wybrali się na przejażdżkę. Dżambo bardzo lubił
takie wyjazdy w teren. Ujeżdżalnia już go nudziła. Po dłuższym czasie dotarli do
dziwnego miejsca. Dżokej ujrzał drzwi, a przed nimi dwie dżdżownice. Jedna z
nich przemówiła do dżokeja ludzkim głosem: “ Kto tym gwizdkiem zagwiżdże i
poczęstuje nas dżemem, temu drzwi same się otworzą. Za drzwiami będzie piękna
dżungla...”. Dżambo też usłyszał, co powiedziała dżdżownica i zaczął głośno rżeć
ze śmiechu. Dżambo rżał tak głośno, że dżokej... obudził się ze smacznej drzemki
pod drzewem.
(K. Szoplik)


-----------------------------------------------------------------
Ciekawostki dla rodziców, zapraszam do przeczytania.
Integracja bilateralna

Bilateralna integracja jest to indywidualny program ćwiczeń, który zachęca mózg
do bardziej efektywnego i szybszego przetwarzania bodźców, ponieważ ruch jest podstawą wszystkich procesów uczenia się. Program ten stworzony został przez Sheila Dobie, który mówi, że „Wczesny rozwój zapewnia doświadczenia – od których zależna jest plastyczność dróg neuronalnych. Późniejsze uczenie jest uwarunkowane plastycznością, która powstała we wcześniejszych okresach rozwoju”.
Symptomy zaburzeń obustronnej integracji:
- obniżona obustronna koordynacja,
- trudności z rozróżnieniem stron prawa – lewa,
- unikanie przekraczania linii środkowej ciała,
- niewykształcona w pełni lateralizacja,
- niskie umiejętności wykonywania ruchów sekwencyjnych.
Integracja bilateralna daje nam:
- świadomość swojego ciała, gdzie się zaczynam a gdzie kończę oraz schemat ciała
w przestrzeni,
- poprawia równowagę i kontrolę postawy,
- wpływa na współpracę między półkulami mózgu,
- poprawa współpracy: góra – dół, lewo – prawo, przód – tył, po przekątnych,
- poprawia pamięć sekwencyjną i planowanie ruchu,
- automatyzacja ruchów,
- umożliwia wielozadaniowość.
Program przeznaczony jest dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych ze specyficznymi trudnościami w nauce lub trudnościami emocjonalnymi. Dla osób, które pomimo dobrego poziomu intelektualnego i poznawczego nie odnoszą sukcesów. Dla młodych ambitnych sportowców.
Ćwiczenia bilateralnej integracji są nakierowane na jeden cel, mają za zadanie zamknąć lukę w fazach rozwoju. Dopiero wtedy dziecko mające trudności w nauce, osiągające wyniki poniżej swoich możliwości, sportowiec, który ma problemy z techniką działania podczas np. skoku o tyczce może poprawić swoje wyniki. Oni wszyscy są ofiarami oczekiwań środowiska
a ich własnymi możliwościami.
Lateralizacja – preferencja lateralna (stronność) dotyczy ręki, nogi, oka, ucha.
U osób praworęcznych zazwyczaj występuje ścisłe „przyporządkowanie” czynności określonej półkuli:
- za mowę oraz inne funkcje językowe i logiczne odpowiada zawsze lewa strona mózgu,
- muzyka, sztuka oraz emocje są zlokalizowane w prawej półkuli.
U osób leworęcznych sytuacja jest bardziej skomplikowana:
- u części z nich funkcje językowe występują po stronie lewej (czyli jak u praworęcznych, 70%),
- u części osób funkcje językowe zlokalizowane są po prawej stronie,
- a jeszcze inni wykazują typ mieszany, czyli funkcje językowe zlokalizowane są po obu stronach mózgu, co nazywamy lateralizacją skrzyżowaną,
- leworęczność nie jest prostą odwrotnością praworęczności.
Praworęczność zwykle ustala się wcześniej, około 2 – 3 roku życia.
Leworęczność w wieku 3 – 4 lat.
U większości dzieci dominacja czynności ruchowych ustala się do 6 roku życia. Od 7 roku życia zaczyna zwiększać się przewaga lewej półkuli. Proces lateralizacji zostaje zakończony w wieku szkolnym.
Etiologia problemów z lateralizacją:
- uszkodzenia okołoporodowe,
- warunki biologiczne – stymulacja dziecka,
- uwarunkowania genetyczne.
Wpływ modelu lateralizacji na funkcjonowanie dziecka:
Obuoczność – trudności w nauce, podczas czytania przejmowanie wiodącej roli raz przez oko prawe raz przez lewe.
Lewooczność – trudności w różnicowaniu figura – tło, problemy w pracy w płaszczyźnie poziomej i pionowej (czytanie i pisanie).
Lewouszność – wydłużenie okresu przetwarzania bodźca słuchowego, brak płynności mówienia, gubienie sylab.
Obuuszność – brak wyboru dominującego ucha, brak ukształtowania się lateralizacji funkcji mózgowych związanych z przetwarzaniem, negatywny wpływ na nabywanie zdolności językowych, trudności związane z nauką czytania i pisania.
Brak dominacji – problemy z postrzeganiem siebie w przestrzeni, problemy z różnicowaniem prawej i lewej strony, trudności z nazywaniem kierunków, problemy szkolne ( trudności z odwzorowywaniem figur i cyfr).
Skrzyżowana – niejednorodna – zarówno dominujące zmysły jak i narządy ruchu znajdują się po obu stronach osi ciała, trudności w koordynacji ręka – oko.
Diagnostyka w integracji bilateralnej:
1. Schematy ruchu: pełzanie na brzuchu, czworakowanie, maszerowanie z wymachem ramion, podskakiwanie z wymachem ramion.
2. Czucie własnego ciała: pojedyncze kończyny ,dwie kończyny jednocześnie, pojedyncze kończyny i dwie kończyny na raz.
3. Rysowanie nożyczek.
4. Rysunek postaci.
Program integracji bilateralnej:
1. Dotykanie i podnoszenie.
2. Sekwencje dotknięć.
3. Unoszenie części ciała.
4. Przekroczenia.
5. Ćwiczenia naprzemienne.
6. Klepnij, klaśnij, pstryknij.
7.Identyfikacja palców.

 

===================================================================================================================================

propozycja 30.30-3.04
Terapia logopedyczna
Propozycje ćwiczeń oddechowych dla dzieci w różnym wieku
Ćwiczenia oddechowe

1. Dmuchanie na chorągiewki i wiatraczki.
2. Dmuchanie na płomień świecy w odległości nie pozwalającej zdmuchnąć płomyka, tak by wyginać go pod wpływem dmuchania – zabawa Tańczący płomyczek.
3. Dmuchanie na papierowe łódki pływające w misce z wodą.
4. Zdmuchiwanie kulki waty kosmetycznej z ręki – zawody Kto dmuchnie dalej.
5. Wydmuchiwanie baniek mydlanych.
6. Dmuchanie na papierowe ozdoby zawieszone ponad głową ćwiczącego na nitkach
o różnej długości.
7. Dmuchanie na papierowe kulki po wytyczonej trasie – zabawa Wyścigi samochodowe.
8. Przedmuchiwanie piłeczki pingpongowej do osoby siedzącej naprzeciwko – zabawa Mecz piłkarski.
9. Dmuchanie przez rurkę do wody, aby tworzyły się pęcherzyki powietrza – zabawa Gotowanie wody.
10. Nadmuchiwanie balonów, zabawek i piłek z folii.
11. Próby gwizdania.
12. Zdmuchiwanie z ręki lekkiego przedmiotu, np. piórka, kłębka waty, papierowej kulki.
13. Rozdmuchiwanie: Chrupek, ryżu, kaszy, pociętej gąbki lub kawałków styropianu.
14. Gra na instrumentach muzycznych: organkach, trąbce, gwizdku.
15. Gra na grzebieniu owiniętym cienką bibułą.
16. Dmuchanie na piórko, aby unosiło się ponad głową osoby ćwiczącej.
17. Rozdmuchiwanie plamki farby wodnej na podkładce z tworzywa sztucznego.


Życzę dobrej zabawy

https://www.brzeczychrzaszcz.pl/wp-content/uploads/2018/11/baby3.jpg

==============================================================================================================================

tydzień 23-27.03.2020
Ćwiczenia języka

1. Wysunięty język przesuwać poziomo z jednej strony w drugą.
2. Wysunąć język skierowany jak najbardziej w prawą stronę, a następnie przesuwać
go w linii poziomej w stronę przeciwną, starając się, aby podczas zmiany położenia
był jak najdalej wysunięty na zewnątrz.
3. Przesuwać wysunięty język wokół szeroko otwartych ust, tzn. oblizywać dolną wargę
i górną.
4. Oblizywać wargi podczas coraz szerszego ich otwierania.
5. Wysuwać język w linii prostej jak najdalej na zewnątrz, utrzymując go w płaszczyźnie
poziomej.
6. Wysuwać język jak najdalej z ust i chować go jak najgłębiej do jamy ustnej.
7. Przesuwać język po zewnętrznych powierzchniach górnych i dolnych zębów.
8. Opuścić dolną szczękę i położyć swobodnie bezwładny język na dolnej wardze,
ale spłaszczony i rozszerzony tak, aby boki jego dotykały kącików warg.
9. Wysuwać język do przodu w płaszczyźnie poziomej i cofać go do poprzedniej pozycji
bezwładnej.
10. Dotykać czubkiem języka na zmianę dolnych i górnych zębów przy silnie opuszczonej
dolnej szczęce.
11. Wysuwać język „szeroki” w kierunku brody i unosić go w kierunku nosa przy
opuszczonej dolnej szczęce.
12. Wysuwać język mimo zbliżonych szczęk; język siłą przeciska się między nimi, górne
siekacze skrobią grzbiet języka.
13. Przesuwać grzbiet języka tak, aby ocierał się o górne zęby, podczas gdy czubek języka
przyciśnięty jest do wewnętrznej strony dolnych siekaczy.
14. Przesuwać czubek języka od zębów po podniebieniu jak najdalej w głąb jamy ustnej.
15. Przyciskać mocno język do zębów i cofać go, silnie trąc nim o dziąsła i podniebienie,
aż do wytworzenia mlaskania.
16. Wykonać kilkakrotnie mlaskanie czubkiem języka.
17. Wykonać kilkakrotnie mlaskanie środkiem języka.


Terapia logopedyczna
Propozycje ćwiczeń wzmacniających mięsień okrężny warg
Ćwiczenia warg

1. Ściągnąć usta, jak przy samogłosce u, a następnie spłaszczyć cofając kąciki, jak przy
artykulacji i, powtórzyć te ruchy kilkakrotnie.
2. Cofnąć kąciki ust, a następnie otwierać i zamykać usta.
3. Wciągać powietrze ustami ściągniętymi.
4. Cmokać.
5. Zagwizdać parę razy na jednym tonie.
6. Zamknąć usta i przesunąć je w lewą, a potem w prawą stronę.
7. Utrzymać między ustami ołówek.
8. Wprawić usta w drganie.
9. Ssać wargę górną, a potem dolną.
10. Dmuchać na płomień świecy, na watkę lub kulkę papieru.
11. Wymawiać coraz szybciej połączenia samogłosek au, szeroko otwierając wargi przy a
i ściągając je mocno przy u.
12. Gra na organkach ćwiczy mięśnie warg.
13. Przytrzymywać wargami kartkę papieru, którą rodzic usiłuje wyciągnąć.
14. Zamknąć zęby i rozciągnąć wargi, aby zęby były widoczne. Powtórzyć ten ruch kilka
razy.
15. Zamknąć zęby i cofać mocno na zmianę prawy i lewy kącik warg.
16. Nabrać powietrz pod wargę górną, potem pod dolną.
17. Zamknąć usta, ściągnąć je i przesuwać ściągnięte w lewą stronę, a potem w prawą.
18. Przy rozchylonych szczękach wciągać wargi do środka jamy ustnej.
19. Cofnąć kąciki warg a następnie opuszczać i unosić dolną szczękę.

 

Ćwiczenia i zabawy usprawniające podniebienie miękkie

  • Ziewanie przy nisko opuszczonej żuchwie
  • Płukanie gardła  (ciepłą wodą lub na niby)
  • Lekki kaszel (język wysunięty – zabawa w chorego krasnoludka)
  • Chrapanie na wdechu i wydechu (udajemy śpiące misie)
  • Głębokie oddychanie (wdech nosem – podniebienie opuszczone, wydech ustami – podniebienie uniesione zamyka dostęp do jamy nosowej) – ruchy podniebienia miękkiego można obserwować w lusterku
  • Wciąganie powietrza (zasysanie) przez słomkę do picia napojów i przenoszenie drobnych papierków np. z miseczki do miseczki
  • Zabawa w świnkę – chrząkanie (za długa i za intensywna zabawa może podrażnić gardło)
  • Wymawianie krótkiej samogłoski przy szeroko otwartych ustach. W lusterku widoczne są ruchy podniebienia miękkiego i tylnej ściany gardła
  • Gwizdanie (na początku z zatkanym nosem, później stopniowo bez zaciskania nosa)
  • „Baloniki” – zatrzymywanie powietrza w jamie ustnej (nadąć policzki i utrzymać je w tej pozycji. Jeśli są problemy, na początku można ćwiczenie wykonywać z zatkanym nosem, potem podczas trzymania powietrza w buzi, puszczać nos
  • Wypowiadanie „słowa” apa (mocno zwieramy wargi przy artykulacji |p| i przedłużamy ten moment – powietrze gromadzi się w jamie ustnej pod ciśnieniem potrzebnym do rozwarcia warg i wymówienie głoski |p|
  • Wypowiadanie sylaby ze spółgłoską |p| na końcu (przedłużamy zwarcie warg), np.: ap, op, up, ep, yp itp.
  • Wypowiadanie sylab ze spółgłoską |p| na początku: pa, po, pe, pu, py, pi – przedłużamy zwarcie warg
  • Masaż: masujemy podniebienie w linii środkowej, zaczynając od podniebienia twardego, stopniowo przesuwając palec w tył jamy ustnej (aż do wystąpienia odruchu zwracania!!!), podniebienie miękkie wtłacza się lekko do góry. Powtarzamy to kilka, kilkanaście razy.
    W trakcie masażu należy wymawiać samogłoskę |a| lub |e| - chodzi o wyćwiczenie prawidłowego działania mięśni gardła podczas mówienia
  • Gęganie (gę, gę) przy szeroko otwartych ustach, z językiem leżącym swobodnie przy dolnych siekaczach
  • Chuchanie (rozgrzewamy ręce)
  • Energiczna wymowa sylab: ku (zabawa w kukułkę), gu, ko, (zabawa w kurę – opis na dole), go, oko, ogo, uchu, ugu, uku

Zabawa w kukułkę – mamy narysowanego ptaka (lub ptaka zabawkę), który chowa się za różne przedmioty. Zadaniem dziecka jest obserwowanie zwierzęcia i gdy tylko pokaże ono swoją główkę, dziecko powinno zareagować głośnym kuku! Kuku!

Zabawa w kurę – chowamy w pokoju „jajka” (mogą to być kulki z białego papieru). Dziecko jest kurą, która szuka swoich jajek, gdy znajdzie , gdacze głośno: kokoko!!!